NEA

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΗΜΕΡΑ-Εγκατεστημένη ισχύς και παραγωγή ενέργειας(ΑΠΕ, λιγνίτης, φυσικό αέριο)

ενέργειας

Αφού, όπως είδαμε, έγιναν όλες οι απαραίτητες νομοθετικές παρεμβάσεις για την «Απελευθέρωση Ενέργειας», δημιουργήθηκαν και οι «ανεξάρτητες αρχές» (ΡΑΕ-ΛΑΓΗΕ κλπ) που κάνουν «κουμάντο» πλέον στα Ηλεκτρενεργειακά πράγματα της Χώρας και όχι η ΔΕΗ όπως ξέραμε παλιά.

Τώρα χρειάζεται να δούμε (με πραγματικά στοιχεία) τις αλλαγές που έγιναν στο ιδιοκτησιακό καθεστώς, στο ενεργειακό μείγμα, στην εγκατάσταση και παραγωγή Ηλεκτρική Ενέργειας στη Χώρα μας αλλά και στην τιμολογιακή πολιτική του ηλεκτρικού ρεύματος.

Επειδή όπου κυριαρχεί το Κεφάλαιο ελέγχει και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης το ίδιο συμβαίνει και με την Ηλεκτρική Ενέργεια (Η/Ε). Με στοχευμένες, και αποπροσανατολιστικές δημοσιεύσεις, με μονομερή, ξεκομμένα και πολλές φορές χαλκευμένα στοιχεία έχουν διαμορφώσει μια άποψη στην Κοινή γνώμη που ουδεμία σχέση έχει με την πραγματικότητα.

Αν ρωτούσαμε σήμερα τους πολίτες της Χώρας μας ποια μορφή Ενέργειας, ποιο καύσιμο, κυριαρχεί σήμερα στην εγκατεστημένη ηλεκτροπαραγωγή της Ελλάδας; Οι 9 στους 10 θα απαντήσουν ο λιγνίτης. ΛΑΘΟΣ: Η εγκατεστημένη ισχύς, δηλαδή τα εργοστάσια που παράγουν Η/Ε από λιγνίτη σήμερα στη Χώρα μας δεν ξεπερνούν το 20% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος.

Θα το πίστευε κανείς αν του λέγαμε ότι η εγκατεστημένη ισχύς από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) μαζί με τα Υδροηλεκτρικά,  σήμερα στη Χώρα μας, είναι κοντά στο 50% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος;

Μπορεί να γίνει πιστευτό ότι ο καταναλωτής Η/Ε στη Χώρα μας πληρώνει (επιδοτεί) το ρεύμα που παράγεται από τον «δωρεάν άνεμο» σε διπλάσια τιμή από την τιμή αγοράςκαι ότι το ρεύμα που παράγεται από τον «δωρεάν ήλιο» το πληρώνει 6 φορές πάνω από την ισχύουσα τιμή;  Μήπως δεν είναι άξιον απορίας πως ο στόχος για εγκατάσταση ισχύος 2.200 MW από Φωτοβολταϊκά (Φ/Β) το 2020 υπερκαλύφτηκε 8 χρόνια νωρίτερα; Και ότι ο στόχος της ΕΕ για εγκαταστάσεις ΑΠΕ, γνωστός ως τα τρία 20άρια, στη Χώρα μας έχει πιαστεί εδώ και αρκετά χρόνια;

Για όλα αυτά θα προσπαθήσουμε να δώσουμε απαντήσεις με βάση τα στοιχεία που προέρχονται από τους επίσημους, αρμόδιους φορείς. Απλά και κατανοητά για να μπορέσουν να καταλάβουν όλοι οι εργαζόμενοι τα κερδοσκοπικά παιχνίδια που παίζει στις πλάτες τους, το Κεφάλαιο που δραστηριοποιείται στην Ενέργεια. Να το κατανοήσουν όλοι οι εργαζόμενοι και οι πολίτες, ακόμα και αυτοί που δεν ασχολήθηκαν ειδικά με τον ηλεκτρισμό, όμως πληρώνουν τις συνέπειες των πολιτικών επιλογών του Κεφαλαίου, των Κυβερνήσεων μας και της ΕΕ, σ’ αυτόν τον νευραλγικό τομέα. Και αφού κατανοηθούν χρειάζεται εργαζόμενοι και λαϊκά στρώματα μαζί, οργανωμένα να παλέψουμε για να ανατρέψουμε αυτή την πολιτική που και στην Ενέργεια μαζεύει το υστέρημα των πολλών για να το κάνει πλούτο των λίγων.

Εγκατεστημένη ισχύς:

«Ισχύς είναι το μέγεθος της στιγμιαίας δυνατότητας ενός συστήματος να παράγει ή να καταναλώνει ενέργεια». Στην Ηλεκτρική Ενέργεια το μετράμε σε MW.  Ένα MWισούται με 1000 ΚW και τα 1000 MW μας κάνουν ένα GW.

Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς σήμερα στη Χώρα μας είναι περίπου 21.400 MW.Έχει, δηλαδή, σχεδόν διπλασιαστεί από την έναρξη της λεγόμενης Απελευθέρωσης Η/Ε αφού όταν η ΔΕΗ αποτελούσε μονοπώλιο είχε συνολικά εγκατεστημένη ισχύ 12.000 MW

Χοντρικά:

  1. Η ΔΕΗ σήμερα έχει 12.500 MW περίπου εγκατεστημένη ισχύ αλλά έχει αντικαταστήσει τις παλιές λιγνιτικές μονάδες της (το 50% της συνολικής λιγνιτικής ισχύος της) με καινούργιες μονάδες, αλλά με καύσιμο το Φυσικό Αέριο (Φ/Α)
  2. Η ΔΕΗ αναλυτικότερα σήμερα διαθέτει εγκατεστημένη ισχύ: Περίπου 4.300 MW με καύσιμο λιγνίτη 3.300 MW υδροηλεκτρικά 2.300 MW Φ/Α 2.500 MW πετρελαϊκές και150 MW ΑΠΕ
  3. Οι πετρελαϊκές μονάδες της ΔΕΗ που βρίσκονται στην Ηπειρωτική Χώρα ισχύος 750 MWλειτουργούν μόνο σε περίπτωση μεγάλης έλλειψης όπως έγινε τον Γενάρη του 2017. Επίσης ο ΑΗΣ Αμυνταίου υπολειτουργεί από έλλειψη καυσίμου λόγω της πρόσφατης καταστροφική κατολίσθησης που έγινε στο Ορυχείο. Και ο ΑΗΣ Μελίτης, ο πιο σύγχρονος Σταθμός της ΔΕΗ ισχύος 330 MW υπολειτουργεί και αυτός λόγω έλλειψης καυσίμου αφού η ΔΕΗ δεν έχει δικό της Ορυχείο για να τον τροφοδοτήσει.

 Πίνακας 1. Βλέπουμε την μειωμένη παραγωγή ΑΗΣ Αμυνταίου και ΑΗΣ Μελίτης σε σχέση με τους άλλους λιγνιτικούς Σταθμούς

  1. Μετά το 2000 και στα πλαίσια της «Απελευθέρωσης» έχει προστεθεί καινούργια ισχύς περίπου 9.000 MW από ιδιώτες. Εκ των οποίων 6.000 MW ΑΠΕ και3.000 MW  με καύσιμο Φ/Α.
  2. Σε ότι αφορά τις ΑΠΕ κατανέμονται ως εξής: Από Φ/Β  2.264 MW Από Αιολικά (Α/Π) 2.850 MW Και από μικρότερα έργα ΑΠΕ (μικρά υδροηλεκτρικά, Φ/Β στέγης, βιοενέργειας, ΣΗΘΥΑ κλπ) 900 MW περίπου.
  3. Άλλες 10.000 MW από βιομηχανικές ΑΠΕ κυρίως βρίσκονται σε στάδιο κατασκευής ή αδειοδότησης σύνδεσης στο σύστημα για πώλησης ισχύος. Ταυτόχρονα υπάρχουν αιτήσεις για νέες κατασκευές έργων ΑΠΕ, κυρίως αιολικά ισχύος πάνω από 100.000 MW !
Παραγόμενη ενέργεια

Όμως το ζητούμενο δεν είναι μόνο η εγκατεστημένη ισχύς αλλά η πραγματική ενέργεια που δίνει η κάθε μορφή και η κάθε μονάδα παραγωγής Η/Ε ή που «εν δυνάμει» μπορεί να δώσει στο σύστημα, όταν η ανάγκες κατανάλωσης της Χώρας το απαιτούν. Η ενέργεια μετριέται σε κιλοβατώρες (KWh). Μια KWh αντιστοιχεί στην ενέργεια που παράχθηκε ή καταναλώθηκε από μια συσκευή ισχύος ενός κιλοβάτ (KW) στη διάρκεια μιας ώρας. 1000KWh μας κάνουν μία μεγαβατώρα (ΜWh) και 1000 ΜWh μας κάνουν μία γιγαβατώρα GWh

Στην πραγματική παραγωγή Η/Ε τα νούμερα είναι διαφορετικά από αυτά που είδαμε στην εγκατεστημένη ισχύ. Έτσι παρακολουθώντας τα τελευταία στοιχεία του Μήνα, Ιανουαρίου 2018 βλέπουμε τα εξής ενδιαφέροντα:

  • Η παραγωγή από μονάδες λιγνίτη ανέρχεται σε 34,25% της συνολικής κατανάλωσης όταν η εγκατεστημένη ισχύς είναι στο 21% . Δηλαδή σχεδόν διπλάσια παραγωγή από την εγκατεστημένη ισχύ!
  • Σε ότι αφορά τις ΑΠΕ που μαζί με τα υδροηλεκτρικά έχουν εγκατεστημένη ισχύ48% του συνόλου, η πραγματική τους παραγωγή για το ίδιο διάστημα είναι στο20% της συνολικής κατανάλωσης. Αυτό κατανέμεται σε 16,5% από ΑΠΕ και 3,25 % από τα μεγάλα υδροηλεκτρικά που πραγματικά αντιμετωπίζουν προβλήματα λειψυδρίας και λόγω ανομβρίας αλλά και επειδή σήκωσαν τεράστιο φορτίο στην ενεργειακή Κρίση του προηγούμενου Γενάρη
  • Η παραγωγή από Φυσικό Αέριο ανήλθε σε 29,25% της συνολικής κατανάλωσηςμε εγκατεστημένη ισχύ στο 25% της συνολικής.
  • Ένα άλλο στοιχείο που αξίζει σχολιασμού είναι ότι το 16,5% της συνολικής κατανάλωσης της Χώρας προέρχεται από εισαγωγές Η/Ε. Καθόλου φυσιολογικό όταν η ζήτηση της Χώρας σε Η/Ε έχει πέσει πάνω από 25% στα χρόνια της Κρίσης και η συνολική εγκατεστημένη Ισχύς ανέβηκε πάνω από 80% τα τελευταία χρόνια. Στο Μήνα Ιανουάριο 2018, που εξετάζουμε, το μέσο φορτίο συστήματος ανήλθε στα 6,259 MW, με ελάχιστο και μέγιστο φορτίο συστήματος στα 4,280 MW και 8,371 MW αντίστοιχα.
  • Συμπερασματικά η Χώρα μας χρειάστηκε μέσο όρο 6,259 MW και έκανε 16,5% «καθαρές» εισαγωγές όταν έχει εγκατεστημένη Ισχύ 21.400 MWδηλαδή υπερτριπλάσια εγκατεστημένη ισχύ, από τη ζήτηση ενέργειας!!!

Στα ίδια περίπου επίπεδα κινήθηκε και ολόκληρο το 2017 και παρά τις όποιες μικροδιαφορές η ουσία παραμένει η ίδια. Βρήκαμε όμως τον πιο αποδοτικό μήνα του 2017 για τις ΑΠΕ, όπου η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ, «ανέβηκε» στο 20% της συνολικής κατανάλωσης, από 16,5% που έχει μέσο όρο μέσα στο 2017.

Απρίλιος 2017. Ο πιο αποδοτικός μήνας για τις ΑΠΕ μέσα στο 2017. Πηγή:  Energia.gr – Ανάλυση Αγορών – ΙΕΝΕ

Όμως παρότι έτσι θέλουν να το παρουσιάσουν τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα η αλήθεια δεν είναι αυτή αλλά ότι η ζήτηση και η συνολική κατανάλωση ρεύματος τον συγκεκριμένο Μήνα είναι χαμηλότερη κατά 10% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.

Η παραγωγή & κατανάλωση ενέργειας στο Α’ τετράμηνο του 2017. Πηγή: Energia.gr – Ανάλυση Αγορών – ΙΕΝΕ

Το μέσο φορτίο συστήματος ανήλθε στα 5,023 MW, το ελάχιστο φορτίο συστήματος για τον μήνα Απρίλιο ανήλθε στα 3,235 MW, ενώ το μέγιστο στα 6,558 MW. Η λιγνιτική παραγωγή όμως πάλι κρατάει τα πρωτεία αλλά και οι εισαγωγές Η/Ε (παρά τη μειωμένη ζήτηση) ανέβηκαν στο 23% της κατανάλωσηςΈτσι μπορεί τα ποσοστά να είναι ανεβασμένα, επειδή οι ΑΠΕ σύμφωνα με το νόμο μπαίνουν κατά προτεραιότητα (ασχέτου τιμής) στο σύστημα, αλλά η πραγματική παραγωγή να είναι ίδια ή και χαμηλότερη.

Τα νούμερα και ο τρόπος που δίνονται πολλές φορές κρύβουν τεχνηέντως «διάφορες αλχημείες». Έτσι βλέπουμε πχ ένα δημοσίευμα που λέει: Το παράδειγμα της… «πράσινης» Κρήτης στο 60% ανήλθε η παραγωγή ρεύματος από ΑΠΕ στην Κρήτη!»  Πραγματικά τεράστιο νούμερο και πολύ ελπιδοφόρο αν είναι αληθινό. Όμως διαβάζοντας στις μέσα σελίδες βλέπουμε ότι: «αυτό έγινε στιγμιαία στις 5 Μαρτίου του 2017 και ώρα 2.00 με 3.00 μμκαι μάλιστα όταν ο ήλιος έκαιγε (ντάλα μεσημέρι) και η ζήτηση ήταν πολύ χαμηλή λόγω μη χρήσης κλιματιστικών!». Συνολικά όμως για το μήνα Μάρτιο η παραγωγή από ΑΠΕ στην Κρήτη κινήθηκε γύρω στο 14% της συνολικής κατανάλωσης στο Νησί.

Εγκατεστημένη ισχύς και παραγόμενη ενέργεια

Η εγκατεστημένη ισχύς σε σχέση με την παραγομένη ενέργεια είναι διαφορετική σε κάθε μονάδα παραγωγής ανάλογα με το μίγμα καυσίμου και το βαθμό απόδοσης.

Οι Ατμοηλεκτρικοί Σταθμοί (ΑΗΣ) που παράγουν ρεύμα με ατμό που προέρχεται από την καύση του λιγνίτη δίνουν πραγματική ηλεκτρική ενέργεια 90% σε σχέση με την εγκατεστημένη τους ισχύ. Δηλαδή μια λιγνιτική μονάδα με ονομαστική ισχύ 300 MW αν έχει την απαραίτητη τροφοδοσία μπορεί να δώσει 280 ΜWh Ηλεκτρικής Ενέργειας. Οι μονάδες φυσικού αερίου 98%. Οι πετρελαϊκές μονάδες 95,6%. Τα υδροηλεκτρικά (ΥΗΣ) 100% έχοντας 0 απώλειες. Τα αιολικά έχουν προδιαγραφές σε πλήρη λειτουργία να δίνουν 30% της ονομαστικής τους ισχύς αλλά με τα μέχρι σήμερα δεδομένα δεν έχουν ξεπεράσει το 24% και τα Φωτοβολταϊκά το 18%. Κατά τον ΑΔΜΗΕ η πραγματική, ωφέλιμη ενέργεια που παίρνουμε από τι ΑΠΕ δεν ξεπερνάει το 10%!!!  
Πίνακας 3. Εγκατεστημένη ισχύς, παραγωγή & κατανάλωση Η/Ε στο 2017

Τιμή αγοράς και πώλησης ηλεκτρικής Ενέργειας

Μετά την απελευθέρωση αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και την είσοδο ιδιωτών στην παραγωγή διακίνηση και εμπορία, με  μόνο στόχο το εύκολο κέρδος, οι τιμές αντί να πέσουν, όπως υποσχόταν οι δημιουργοί της, αυτές ανέβηκαν πάνω από 110%. Και επιπλέον προστέθηκαν ρυθμιζόμενες χρεώσεις που ξεπερνάν και τον ίδιο το λογαριασμό κατανάλωσης ρεύματος!

Παρακολουθώντας την  άνοδο και την κάθοδο των τιμών στη χοντρική αγορά Η/Ε βλέπουμε ότι αυτές ακολουθούν τους χρηματιστηριακούς κανόνες και καθόλου δεν έχουν να κάνουν με πραγματικές αλλαγές τιμών σε καύσιμα, ημερομίσθια φόρους κλπ. Προσφορά, ζήτηση και κερδοσκοπικά παιχνίδια σε ένα αγαθό που είναι απαραίτητο σε όλους τους ανθρώπους, εργαζόμενους, ανέργους φτωχούς και πάμφτωχους.

Έτσι για παράδειγμα βλέπουμε στον περσινό Γενάρη η τιμή Χοντρικής να φτάνει έως και200 €/ ΜWh σε μια περίοδο που η Μέση τιμή κινείται μεταξύ 50 και 60 €/ ΜW/h. Την ίδια περίοδο στην Τουρκία, λόγω έλλειψης Η/Ε αγγίζει τα 500 €/ ΜWh.. Αυτό βέβαια ήταν και ο λόγος που οι Έλληνες, κερδοσκόποι, έμποροι της Η/Ε έκαναν, παρά την απαγόρευση, λαθραία εξαγωγή ρεύματος στη Βουλγαρία κι από εκεί στην Τουρκία. Και φυσικά πουλούσαν το ρεύμα που είχαν αγοράσει φθηνά από τη ΔΕΗ και με τιμή κάτω του κόστους μέσω δημοπρασιών (ΝΟΜΕ)!

Πώς λειτουργεί το σύστημα Η/Ε

Για να καταλάβουμε τους μηχανισμούς που διαμορφώθηκαν στην αγορά Η/Ε, που πραγματικά το μόνο στόχο που είχαν, ήταν να κερδίσει αμύθητα ποσά το Ελληνικό και ξένο Κεφάλαιο, πρέπει να δούμε κάποια τεχνικά ζητήματα που είναι όμως καθοριστικά.

Πολύ απλουστευτικά να πούμε ότι το σύστημα μεταφοράς Η/Ε είναι σαν ένας κουβάς που όλες οι μονάδες παραγωγής, είτε παράγουν από στερεά καύσιμα είτε από ΑΠΕ, ρίχνουν το ρεύμα τους εκεί μέσα και όλοι οι καταναλωτές παίρνουν το ρεύμα που καταναλώνουν από αυτόν τον «κουβά». Όμως επειδή το ρεύμα, σε μεγάλες ποσότητες, δεν αποθηκεύεται πρέπει να παράγουμε όσο καταναλώνουμε. Δηλαδή η στάθμη του νερού στον κουβά πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ επιτρεπτών ορίων. Και στις δυο περιπτώσεις δημιουργούνται ανωμαλίες στο σύστημα που μπορεί να δώσουν βλάβες ή ακόμα και τοπικά ή γενικά «μπλάκ άουτ».

Πριν την απελευθέρωση τη ρύθμιση αυτή την έκανε η ΔΕΗ «ρίχνοντας στον Κουβά» ρεύμα από τις θερμικές μονάδες και την εξισορρόπηση (συν- πλην) την έκαναν κυρίως τα υδροηλεκτρικά που έχουν την μεγαλύτερη ελαστικότητα λόγω ύπαρξης αποθηκευμένης ενέργειας (νερού στους ταμιευτήρες) που μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν παραστεί ανάγκη. Δηλαδή τα υδροηλεκτρικά και μόνο αυτά έχουν και ένα δικό τους κουβά (τεχνητή λίμνη)  και γι αυτό συμπλήρωναν στον άλλο, τον μεγάλο  (Δίκτυα Μεταφοράς) όσο χρειαζόταν και για να μην «πιάσει πάτο» και για να μην «ξεχειλίσει». Σημειωτέον ότι μια υδραυλική μονάδα μπορεί να δώσει ρεύμα μέσα σε 6΄λεπτά μόνο, από τη στιγμή που θα της ζητηθεί από το δίκτυο.

Τώρα όμως όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν και τη λειτουργία της αγοράς την έχει ο ΛΑΓΗΕ σε συνεργασία με τους διαχειριστές των δικτύων ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΗΕ και η ΔΕΗ είναι παραγωγός και έμπορας όπως είναι και πολλοί ιδιώτες.

Καθημερινά λοιπόν λειτουργεί ένα χρηματιστήριο Η/Ε. Κάθε μονάδα παραγωγής (μονάδα και όχι ολόκληρη επιχείρηση ή το εργοστάσιο) δίνει προσφορά τιμή και πόση ενέργεια μπορεί να δώσει και μπαίνουν στο δίκτυο (εκχύνουν στον κουβά δηλ.) μέχρι να συμπληρωθεί η ποσότητα που χρειάζεται η κατανάλωση. Η τιμή που δίνει η τελευταία μονάδα που μπαίνει στο δίκτυο είναι η Οριακή Τιμή Συστήματος για εκείνη την ημέρα και αποτελεί την τιμή που αμείβονται όλοι οι παραγωγοί.

Τα παραπάνω δεν ισχύουν για τις ΑΠΕ (με εξαίρεση τα μεγάλα υδροηλεκτρικά που ανήκουν στη ΔΕΗ και δεν τα εντάσσουν στις ΑΠΕ).

Η παραγωγή Ενέργειας από ΑΠΕ σύμφωνα με το νόμο, που έγινε με βάση οδηγίες της ΕΕ, μπαίνει με προτεραιότητα στο σύστημα, ασχέτου τιμής. Όμως επειδή η ΟΤΣ είναι πιο χαμηλή από το κόστος ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ δημιουργείται ένα τεράστιο έλλειμμα στον ΛΑΓΗΕ, που καλείται να το πληρώσει ο καταναλωτής (μέσω ΕΤΜΕΑΡ) και μάλιστα ο οικιακός καταναλωτής αφού οι βιομήχανοι πληρώνουν 2,5 €/ΜWhκαι ο μικροί καταναλωτές 24 και 27€/ ΜWh.(πίνακας 3)

Πίνακας 3. ΕΤΜΕΑΡ. Χρεώσεις ανά κατηγορία πελατών όπως επιβάλει το κεφάλαιο και η ΕΕ. ΠΗΓΗ: ΛΑΓΗΕ

Πιο συγκεκριμένα κατά το έτος 2017 ο Μέσος όρος της τιμής χοντρικής (ΟΤΣ) της Η/Ε ήταν 53 € ανά ΜWh αλλά η αιολική ενέργεια στο 2017 κόστισε 92 €/ ΜWh και η ηλιακή 285 €/ΜWh!!! Από τα 53 ως τα 93 έχουμε 40 €/ ΜWh διαφορά και στα Φωτοβολταϊκά έχουμε 285-53=232 ευρώ ανά ΜWh διαφορά. Τη διαφορά αυτή την πληρώνει ο καταναλωτής στο λογαριασμό του ρεύματος μέσω ενός τέλους που ονομάστηκε Ειδικό Τέλος ΜείωσηςΕκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ). Αυτό το χαράτσι παλιά ονομαζόταν τέλος ΑΠΕ και ήταν 3% επί της κατανάλωσης ρεύματος ενώ τώρα μετονομάστηκε, για να μην ενοχοποιούνται οι ΑΠΕ, και για την οικιακή κατανάλωση 10πλασιάστηκε!

Η ουσία όμως είναι ότι οι καταναλωτές ρεύματος πληρώνουν 1 έως 2 δις ευρώ ετησίως στους ιδιοκτήτες ΑΠΕ μέσω ΕΤΜΕΑΡ αλλά και πάλι δεν φτάνουν. Επειδή δεν  έφταναν τα λεφτά του ΕΤΜΕΑΡ δημιουργήθηκε κι άλλο έλλειμμα της τάξης των 600 εκατομμυρίων Ευρώ. Αυτό η «αριστερή» κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, λόγω που είναι «υπέρ του λαού και κατά του Κεφαλαίου» αποφάσισε να μην το βάλει στο ΕΤΜΕΑΡ αλλά να το πληρώσουν οι πάροχοι, δηλαδή όσες εταιρείες πουλάνε ρεύμα (ΔΕΗ, ιδιώτες έμποροι κλπ) και ονομάστηκε Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ). Μόνο η ΔΕΗ πλήρωσε 320 εκ. ευρώ στους ΑΠΕτζήδες μέσω αυτού του λογαριασμού μέσα στο 2017 και φυσικά δεν τα πήρε από το κεφάλαιο αλλά από το γνωστό υποζύγιο που σταθερά είναι οι εργάτες και γενικότερα τα λαϊκά στρώματα και τα έδωσε στο κεφάλαιο!

Και δεν τελειώσαμε με τις επιδοτήσεις της παραγόμενης ενέργειας των λεγόμενων ΑΠΕ. Επειδή εκτός από στοχαστική η παραγωγή από ΑΠΕ κυρίως αιολικών παρουσιάζει και μεγάλες διακυμάνσεις αφού ο άνεμος δεν φυσάει ποτέ σταθερά. Έτσι όταν στο δίκτυο («κουβά») εγχέεται αιολική ενέργεια, χρειάζεται και μια άλλη πηγή ενέργειας, που συνήθως είναι από μονάδες φυσικού αερίου, για να καλύπτει την έλλειψη από τις διακυμάνσεις. Μέσα στη διάρκεια ενός λεπτού η ένταση του αέρα αλλάζει μέχρι και 70 φορές οπότε δημιουργεί έλλειψη κάποιων ΜW οι οποίες στη διάρκεια τα ώρας γίνονται δεκάδες και εκατοντάδες (η στάθμη του νερού στον κουβά πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ επιτρεπτών ορίων).

Επειδή η ενέργεια που δίνουν, για να καλύψουν τις ΑΠΕ, οι μονάδες φυσικού αερίου είναι μικρή, σε σχέση με την εγκατεστημένη τους ισχύ, αποζημιώνονταν μέσω ενός μηχανισμού που ονομάστηκε Μηχανισμός Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους (ΜΑΜΚ). Αυτός ο μηχανισμός πρόσφατα καταργήθηκε αλλά επανέρχεται, με άλλο όνομα, μέσω ενός νομοσχεδίου που προβλέπει ετήσια αποζημίωση για το μεταβλητό κόστος 30.000 ευρώ ανά εγκατεστημένη ΜWhΕπίσης οι ΑΠΕ επιδοτούνται από το τέλος που έχει επιβληθεί στο λιγνίτη και αντιστοιχεί σε 2€ ανά ΜWh και από αποζημιώσεις που προέρχονται από δημοπρατήσεις αδιάθετων δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Και ο επιδοτούμενος καπιταλισμός στην Η/Ε δεν έχει τέλος. Άδειες ΔιαθεσιμότηταςΙσχύος  (ΑΔΙ) 90.000 ευρώ ανά εγκατεστημένη ΜWh γιατί έχουν «στη διάθεσή μας» μονάδες που μπορούν κάποια στιγμή να παράγουν Ενέργεια. Όμως τον Γενάρη του 2017 που τους χρειαστήκαμε δεν μπορούσαν γιατί «δεν υπήρχαν οι αναγκαίες ποσότητες φυσικού αερίου».

Επίσης στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις που πληρώνει ο καταναλωτής είναι και τα τέλη δικτύων αλλά και οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) για να καλύψουμε τα μη διασυνδεμένα νησιά (ΜΔΝ) Όπου η ενέργεια στοιχίζει παραπάνω από όσα πληρώνουν οι κάτοικοι.

Σε ότι αφορά το κόστος εγκατάστασης ανά μορφή ενέργειας μέσα από τα στοιχεία που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα, φαίνεται ότι για κάθε 1 ΜW εγκατάστασης αιολικών το κόστος κυμαίνεται μεταξύ 1,5 και 2 εκατομμυρίων Ευρώ! Τόσο κοστίζει και η κατασκευή της 5ηςλιγνιτικής μονάδας στην Πτολεμαΐδα. Με βάση τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ που λέει ότι η μέγιστη ωφέλιμη ισχύς των αιολικών δεν ξεπερνάει το 10% της εγκατεστημένηςη αιολική χρειάζεται 10πλάσια εγκατάσταση, δηλαδή 20 εκατομμύρια ευρώ για εγκατάσταση ενός πραγματικού παραγόμενου ΜW Η/Ε ενώ η λιγνιτική, που κοστίζει 1,4 δις ευρώ, θα παράγει ολόκληρη την ονομαστική της ισχύ, 660 ΜW και συν 140 ΜWθερμικής ενέργειας που είναι απαραίτητη για τη λειτουργία της τηλεθέρμανσης μιας ολόκληρης Πόλης, της Πτολεμαΐδας.

 Για να μπορέσουμε να έχουμε πλήρη άποψη για τα δεδομένα στην Η/Ε πρέπει να εξοικειωθούμε με αυτούς τους αριθμούς και τις ποσότητες ρεύματος που παράγει η κάθε πηγή, γιατί στην άγνοιά μας βασίζονται οι κερδοσκόποι και μας δίνουν νούμερα που ακούγονται τεράστια αλλά αν τα μελετήσουμε συγκριτικά δεν είναι. Ηλεκτρική ενέργεια δίνουν πολλές πηγές στη φύση, όπως και η πυγολαμπίδα (κωλοφωτιά), το σαλάχι, τα πορτοκάλια και το ίδιο το ανθρώπινο σώμα. Μπορούν όμως να ανάψουν μια λάμπα και πολύ περισσότερο να ηλεκτροδοτήσουν ένα σπίτι ή ένα εργοστάσιο;

Μπορούν οι ΑΠΕ να αντικαταστήσουν τις θερμικές μονάδες; Με την τεχνολογία που υπάρχει σήμερα και χωρίς αποθήκευση του ρεύματος σε καμία περίπτωση! Αντιθέτως όσο περισσότερες ΑΠΕ τοποθετούνται τόσο περισσότερες μονάδες βάσης, κυρίως με καύσιμο φυσικό αέριο ή υδροηλεκτρικά χρειάζονται για να τις υποστηρίξουν.

Κέρδη και ζημιές των οικιακών καταναλωτών από τη λεγόμενη απελευθέρωση.

Αυτοί που βγήκαν σίγουρα κερδισμένοι είναι οι Βιομήχανοι και οι έμποροι (traders) που δραστηριοποιήθηκαν στην Ηλεκτρική Ενέργεια γιατί:

  • ·         Οι βιομήχανοι που δραστηριοποιούνται στην Η/Ε επιδοτούνται από 40% έως και 90% για την εγκατάσταση νέων μονάδων, κυρίως ΑΠΕ και φυσικού αερίου και πολλές φορές μέσω υπερτιμολογήσεων υπερκαλύπτουν το κόστος επένδυσης. Πάνω από 50 δις ευρώ επενδύθηκαν στην Η/Ε τα τελευταία 20 χρόνια και τα περισσότερα από αυτά τα πλήρωσαν οι Έλληνες και Ευρωπαίοι φορολογούμενοι.
  • ·         Οι βιομήχανοι σαν μεγάλοι καταναλωτές ρεύματος παίρνουν φθηνό ρεύμα από τη ΔΕΗ, παρότι πλέον έχουν δικές τους μονάδες παραγωγής Η/Ε, ενώ ταυτόχρονα πουλάνε ρεύμα στο «Σύστημα», όταν το χρειαστεί σε τιμές διπλάσιες, τριπλάσιες ακόμα και τετραπλάσιες από την τιμή που αγοράζουν.
  • ·          Το 50% των τιμολογίων που πληρώνει ο κάθε καταναλωτής ρεύματος στη ΔΕΗ πηγαίνει, μέσω ρυθμιζόμενων χρεώσεων, στις τσέπες των ιδιωτών κερδοσκόπων που δραστηριοποιούνται στην Η/Ε
  • ·         Αγοράζουν μεγάλες ποσότητες ρεύματος κάτω του κόστους από τη ΔΕΗ (που υποχρεώνεται να πουλήσει) μέσω δημοπρασιών ενέργειας (ΝΟΜΕ) και το πουλάνε, σε υπερδιπλάσια τιμή, στην εσωτερική και εξωτερική αγορά.
  •  Η ΔΕΗ, δικαιώνοντας το ρόλο της, ως «συλλογικού καπιταλιστή», με νομοθετικές ή διοικητικές παρεμβάσεις του κράτους και της ΕΕ, λειτουργεί τελικά παντοιοτρόπως προς όφελος του μεγάλου κεφαλαίου και καμία σχέση δεν έχει με την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος.

Τα «κέρδη» των οικιακών καταναλωτών από την λεγόμενη απελευθέρωση; Πληρώνουν πανάκριβα το ρεύμα για να επιδοτηθούν οι πάσης φύσεως ιδιώτες που δραστηριοποιούνται στην Η/Ε. Σαν φορολογούμενοι πολίτες «χαρατσώνονται» για την επιδοτούμενη προς το κεφάλαιο εγκατάσταση και παραγωγή ρεύματος. Αποτέλεσμα όλων αυτών των πολιτικών, με τη βοήθεια και της οικονομικής- τραπεζικής κρίσης, είναι ότι 700.000 φτωχοποιημένοι Έλληνες δεν μπορούν να πληρώσουν το λογαριασμό του ρεύματος.

Πηγές:

Energia.gr – Ανάλυση Αγορών – ΙΕΝΕ

ΛΑΓΗΕ-http://www.lagie.gr/

ΑΔΜΗΕ:  http://www.admie.gr/

ΔΕΔΗΕ: https://www.deddie.gr/

*Ασαλουμίδης Κων/νος: Εργαζόμενος στο Ορυχείο Νοτίου Πεδίου, Πρόεδρος του ΣΕΕΝ «Εργατική Αλληλεγγύη».

*Πράσσος Στέφανος: Συνταξιούχος, πρώην εργαζόμενος στο Ορυχείο Καρδιάς και πρώην Πρόεδρος του ΣΕΕΝ «Εργατική Αλληλεγγύη».

«Τοπίο Άγριας Φύσης» η κοιλάδα του Μόρνου

Φωκίδα δεν είναι μόνο οι Δελφοί και το Γαλαξίδι. Είναι και οι επιβλητικές βουνοκορφές της Οίτης, της Γκιώνας και των Βαρδουσιών, τα παρθένα δάση, τα κρυστάλλινα νερά. Εκεί η «άγρια φύση» έχει τον πρώτο ρόλο.

Πρόσφατα, η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία και η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, δύο από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές οργανώσεις της χώρας μας, αναγνωρίζοντας την αξία των ψηλότερων και επιβλητικότερων ορέων της νότιας Ελλάδας, ζήτησαν με έκθεσή τους να κηρυχθεί η κοιλάδα του Μόρνου και των τριών αλπικών βουνών που την περιβάλλουν, Οίτη-Γκιώνα-Βαρδούσια, πρώτο «Τοπίο Άγριας Φύσης» της χώρας.

Οι δύο οργανώσεις τονίζουν ότι η κήρυξη προστατευόμενων περιοχών με τον ειδικό προσδιορισμό «Τοπίο Άγριας Φύσης» έχει προβλεφθεί σε νόμο του 1986 και του 2011 (για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας), αλλά μέχρι τώρα κανένα αντίστοιχο τοπίο δεν προτάθηκε ως τέτοιο στη χώρα. «Στόχος της πρότασης μας», λέει στο «Πρακτορείο» ο Παναγιώτης Λατσούδης, δασολόγος, πρόεδρος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, «είναι τόσο η διατήρηση ενός μοναδικού τοπίου με χαρακτηριστικά τοπόσημα και μεγάλη οικολογική αξία, όσο και η ανάδειξη αυτής της σπουδαίας περιοχής, η οποία -παραδόξως- δεν έχει συμπεριληφθεί στους καταλόγους των περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους».

Τι θεωρείται όμως φυσικό κάλλος στην εποχή μας και γιατί στην περίπτωση του Μόρνου μιλάμε για «άγρια φύση»; «Το φυσικό κάλλος στις μέρες μας αναγνωρίζεται ως μια «ρευστή» έννοια που αλλάζει με την πολιτιστική εξέλιξη. Ως εκ τούτου, φυσικό κάλλος μπορεί σήμερα να προσδίδεται ακόμη και σε μια περιοχή με ήπιες ή και έντονες ανθρώπινες δραστηριότητες αν και σε γενικές γραμμές συνδέεται με άσπιλες περιοχές, σχετικά ελεύθερες από τα αποτελέσματα της αστικοποίησης και βιομηχανοποίησης. Στην περίπτωση του Μόρνου όμως», σημειώνει ο κ. Λατσούδης, «δεν έχουμε απλά μια ήπια διαχειριζόμενη περιοχή αλλά έναν τόπο όπου η «άγρια φύση» έχει την πρωτοκαθεδρία. Ο προσδιορισμός «τοπίο άγριας φύσης» εμπεριέχει την έννοια του ιδιαίτερου φυσικού κάλλους αλλά προσδίδει μια ακριβή έννοια».

Η περιοχή όμως του Μόρνου έχει πολλά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. «Η απομονωμένη περιοχή γύρω από τις πηγές του Μόρνου συνθέτει ένα από τα πλέον δραματικά, ποικίλα, αδιάσπαστα και σημαντικά τοπία ορεινής φύσης στην Ελλάδα» υπογραμμίζει ο κ. Λατσούδης και εξηγεί: «Γύρω από την λεκάνη του ποταμού εντοπίζονται οι ψηλότερες κορυφές βουνών της νότιας Ελλάδας, πυκνά δάση, μερικά από τα μεγαλύτερα υπαλπικά λιβάδια της χώρας αλλά και η μεγαλύτερη ορθοπλαγιά των Βαλκανίων. Η περιοχή αποτελεί καταφύγιο σπάνιων και απειλούμενων ζώων. Σε επίπεδο κάλλους, εκτός από το επιβλητικό ορεινό και δασικό τοπίο, η περιοχή χαρακτηρίζεται ακόμη από ανοιχτό ορίζοντα, αλλεπάλληλα επίπεδα θέασης, αδιάλειπτη εικόνα φυσικού περιβάλλοντος σε όλα τα σημεία του ορίζοντα και μια μοναδική ενιαία επό-πτευση πέντε διαφορετικών ζωνών βλάστησης που διαφοροποιούνται από την παραμεσογειακή έως την αλπική». Η κοιλάδα του Μόρνου είναι μια περιοχή σπάνιας ομορφιάς που πρέπει να προστατευθεί. Ας ελπίσουμε ότι θα είναι σύντομα επίσημα το πρώτο «Τοπίο Άγριας Φύσης» της Ελλάδας.

Μέλισσες σε αφανισμό, άνθρωπος σε κίνδυνο

 

 
 
 
 
«Όταν οι μέλισσες θα εξαφανιστούν, ο άνθρωπος θα πεθάνει στα αμέσως επόμενα τέσσερα χρόνια από την εξαφάνισή τους». Πρόκειται για ένα γνωμικό - πρόβλεψη που συμπυκνώνει τη σημασία των πολυτιμότερων εντόμων στον πλανήτη, των μελισσών που βρίσκονται αντιμέτωπες με τεράστια...μείωση του πληθυσμού τους σε όλο τον πλανήτη. Τι συμβαίνει;

Το 35% της διατροφής μας κινδυνεύει

Από τα τέλη του 1990, οι μελισσοκόμοι, κυρίως στην Ευρώπη και τη Β. Αμερική, είχαν διαπιστώσει, ότι οι πληθυσμοί των μελιφόρων μελισσών (οι μέλισσες που κατοικούν σε κυψέλες και παράγουν μέλι) μειώνονταν με ασυνήθιστα γρήγορους ρυθμούς. Οι μέλισσες αυτές είναι απαραίτητες για την παραγωγή της τροφής μας, γιατί επικονιάζουν τα φυτά.

Η επικονίαση, η γονιμοποίηση δηλαδή του άνθους για να γίνει καρπός, είναι το πολυτιμότερο αγαθό που προσφέρουν οι μέλισσες στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Χωρίς την επικονίαση, η τροφή που καταλήγει στο πιάτο μας θα ήταν πολύ λιγότερη, καθώς το 1/3 των καλλιεργειών βασίζεται σε αυτήν.

Πάνω από το 35% της παγκόσμιας παραγωγής τροφής εξαρτάται από τα έντομα-επικονιαστές. Από τα 100 είδη καλλιεργειών, τα οποία παράγουν το 90% της παγκόσμιας τροφής, 71 επικονιάζονται από τις μέλισσες. Χωρίς αυτά, εκατομμύρια άνθρωποι και ζώα θα υπέφεραν από στέρηση τροφής. Στην Ευρώπη μόνο, πάνω από 4.000 είδη λαχανικών μεγαλώνουν χάρη στην ακούραστη δουλειά των μελισσών.
Ειδικότερα, καρποί όπως τα μήλα, οι φράουλες και τα αμύγδαλα θα εμφανίσουν απότομη πτώση. Η εξαφάνιση των μελισσών όμως θα έχει και καταστροφικές επιπτώσεις στην οικονομία, αν αναλογιστούμε, ότι η οικονομική αξία της επικονίασης των μελισσών αποτιμάται σε 265 δις δολάρια το χρόνο παγκοσμίως.

Γιατί εξαφανίζονται οι μέλισσες;

Η μεγαλύτερη απειλή για τις μέλισσες προέρχεται από τα χημικά φυτοφάρμακα υψηλής τοξικότητας που χρησιμοποιούνται στις βιομηχανικές καλλιέργειες. Αυτά τα πολύ επικίνδυνα φυτοφάρμακα, έχουν την ιδιότητα να κυκλοφορούν σε όλα τα μέρη του φυτού. Οι μέλισσες τα προσλαμβάνουν από τη γύρη και το νέκταρ, κάτι που βλάπτει το νευρικό τους σύστημα και πολύ συχνά τις οδηγεί στο θάνατο.

Οι ολοένα περισσότερες μονοκαλλιέργειες που προωθεί η βιομηχανική γεωργία και που έχουν οδηγήσει στη μείωση της βιοποικιλότητας και την καταστροφή πλούσιων σε ποικιλία οικοσυστημάτων. Οι μονοκαλλιέργειες αποτελούν μεγάλο κίνδυνο, γιατί οι μέλισσες για να επιβιώσουν θα πρέπει να τρέφονται από μία μεγάλη ποικιλία ανθοφόρων φυτών. Η Διεθνής Ένωση για την Προστασία της Φύσης (IUCN) εκτιμά, ότι θα εξαφανιστούν άλλα 20.000 ανθοφόρα φυτά τις επόμενες δεκαετίες. Αυτό επηρεάζει τις μέλισσες, που ζουν σε μελίσσια και ακόμα περισσότερο τις άγριες μέλισσες που χρειάζονται αδιατάρακτους βιότοπους για να χτίσουν τις φωλιές τους.

Όπως είναι γνωστό, μια μυστηριώδη ασθένεια που οδηγεί σε μαζικούς θανάτους μελισσών (που γονιμοποιούν προϊόντα και καλλιέργειες αξίας 30.000.000.000 δολαρίων στις ΗΠΑ) έχει ήδη αποδεκατίσει τον πληθυσμό της Apis mellifera στην Αμερική, στο σημείο όπου ένας κακός χειμώνας θα μπορούσε να μετατρέψει τεράστιες καλλιέργειες σε έρημο. Πρόσφατα μια νέα μελέτη εντόπισε μερικές από τις πιθανές αιτίες των θανάτων των μελισσών και τα μάλλον τρομακτικά αποτελέσματα δείχνουν, ότι κατάσταση θα είναι πολύ πιο δύσκολη, από ότι εθεωρείτο μέχρι σήμερα.

Οι επιστήμονες διεξάγουν έρευνες, για να βρουν το αίτιο για τη λεγόμενη διαταραχή κατάρρευσης αποικιών (Colony Collapse Disorder -CCD), που έχει εξαφανιστεί σύμφωνα με εκτιμήσεις 10 εκατομμύρια κυψέλες αξίας 2.000.000.000 δολαρίων, κατά τα τελευταία έξι χρόνια. Ως βασικοί ύποπτοι έχουν συμπεριληφθεί τα φυτοφάρμακα, τα παράσιτα και η κακή διατροφή.
Αλλά σε μια μοναδική στο είδος της έρευνα (που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό PLoSοι ONE) επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ και το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ έχουν εντοπίσει δηλητηριώδες κοκτέιλ φυτοφαρμάκων και μυκητοκτόνων, τα οποία μολύνουν τη γύρη, που συλλέγουν οι μέλισσες για τις κυψέλες τους.

Οι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, μιλούν για αλληλεπίδραση πολλαπλών φυτοφαρμάκων, που επηρεάζουν την υγεία των μελισσών.

Η ιμιδακλοπρίδη (για παράδειγμα) είναι ένα χημικό εντομοκτόνο, που το ψεκάζουν σε φρούτα και λαχανικά. Οι επιστήμονες λένε, πως σκοτώνει τις μέλισσες, βάζοντας σε κίνδυνο ολόκληρη την αλυσίδα της ζωής.

Τώρα ο Καναδάς σκέφτεται, να την απαγορεύσει. Έχει ανοίξει δημόσια διαβούλευση, για να αποφασίσει, αλλά δέχεται πιέσεις από τις εταιρείες που βγάζουν δισ. από αυτό το δηλητήριο.
Ο Matt Shardlow, ειδικός στο ίδρυμα Buglife, δήλωσε: «Ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι διαχειρίζονται το τοπίο, βάζει τις μέλισσες σε τεράστιο κίνδυνο. Εκτός από τα αποδεδειγμένα νεονικοτινοειδή εντομοκτόνα, φαίνεται ότι ένα πολύ κοινό μυκητοκτόνο, θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει την αιτία της εξαφάνισης των μελισσών. Η χλωροθαλονίλη π.χ. είναι το πιο κοινό σπρέι φυτοφαρμάκων στο Ηνωμένο Βασίλειο».

Η λύση;

Αν πάρουμε άμεσα και δραστικά μέτρα την προώθηση της βιοποικιλότητας στην αγροτική γη και την προστασία των οικοσυστημάτων που είναι ακόμη ανέπαφα, μπορούμε να προσφέρουμε στις μέλισσες, το περιβάλλον που χρειάζονται.

Το πρώτο βήμα είναι, να εφαρμοστούνε νόμοι, που θα απαγορεύουν τη χρήση των χημικών που αφανίζουν τις μέλισσες. Τον Απρίλιο του 2013, με τη συμβολή της Greenpeace και άλλων οργανώσεων απαγορεύτηκαν τρία επικίνδυνα νεονικοτινοειδή φυτοφάρμακα από την πλειοψηφία των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η εφαρμογή αυτής της απόφασης και η απόσυρση των φυτοφαρμάκων από την αγορά, είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα, για να σώσουμε τις μέλισσες.
Χρειάζεται, όμως, παράλληλα και λήψη μέτρων για την προώθηση της βιοποικιλότητας στην αγροτική γη και την προστασία των οικοσυστημάτων που είναι ακόμη ανέπαφα. Βήματα όπως να φτιάξουμε φράχτες από θάμνους και δέντρα και να δημιουργήσουμε περιοχές με άγρια λουλούδια, μαζί με δίκτυα βιοτόπων, μπορούν να βοηθήσουν τις μέλισσες.

Η βιολογική γεωργία χωρίς τη χρήση χημικών φυτοφαρμάκων πρέπει να επεκταθεί σε πολλές χώρες, αφού ο έλεγχος των ζιζανίων γίνεται μηχανικά και διατηρείται η βιοποικιλότητα. Η αμειψισπορά (εναλλαγή καλλιεργειών στο ίδιο χωράφι) μειώνει την πίεση των παράσιτων στα χωράφια και είναι ένα ακόμα μοντέλο φιλικής προς τις μέλισσες γεωργίας. Τα εθνικά πάρκα και οι κήποι με ντόπια φυτά ωφελούν τις μέλισσες, με την προϋπόθεση όμως ότι αποφεύγονται τα χημικά φυτοφάρμακα και προστατεύεται η ποικιλία σε φυτά και δέντρα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να ψηφίσει για την πλήρη απαγόρευση των νεονικοτινοειδών στους αγρούς στις αρχές του 2018, με τα περισσότερα έθνη (συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου) να είναι υπέρ.

Ωστόσο, τα χημικά φυτοφάρμακα υψηλής τοξικότητας, που χρησιμοποιούνται στις βιομηχανικές καλλιέργειες και απειλούν τις μέλισσες και κατά συνέπεια το σύνολο της τροφικής αλυσίδας, ανήκουν σε πολυεθνικές εταιρείες, η δύναμη και το συμφέρον των οποίων για την ώρα επικρατεί.

Χαρούμενοι αυτοσχεδιασμοί και πεινασμένα αγριογούρουνα

Στο θέμα της αύξησης των πληθυσμού του αγριόχοιρου σε ορισμένες περιοχές και στις επιπτώσεις του εμπλουτισμού των βιοτόπων με είδη της άγριας πανίδας, αναφέρεται εκτενές ρεπορτάζ, με τίτλο Χαρούμενοι αυτοσχεδιασμοί και πεινασμένα αγριογούρουνα:

Χαρούμενοι αυτοσχεδιασμοί και πεινασμένα αγριογούρουνα

Συντάκτης: Ντίνα Ιωακειμίδου

Τον Μάρτιο του 1989, ο κυνηγετικός σύλλογος Μεγαλόπολης αγοράζει από εκτροφείο του Αγρινίου, έναντι 350.00 δρχ., οκτώ αγριογούρουνα.

Το είδος είχε εξαφανιστεί κατά τους τελευταίους αιώνες από την Πελοπόννησο ως απότοκο της επέκτασης των καλλιεργειών, της εντατικής θήρευσης καθώς και εξαιτίας των πυρκαγιών.

Ομως όπως διευκρινίζει με άρθρο του που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ρήξη» ο βιολόγος-περιβαλλοντολόγος Δήμητρης Μπούσμπουρας, «μετά τη δεκαετία του ’70 οι αγροτικές καλλιέργειες στα ορεινά άρχισαν να εγκαταλείπονται και τα δάση και οι λόγγοι (θαμνώνες αειφύλλων με πουρνάρια και άλλα είδη) άρχισαν να επανέρχονται, οι συνθήκες για την άγρια ζωή έγιναν πολύ καλύτερες».

Η απελευθέρωση των οκτώ αγριογούρουνων που προαναφέραμε προσέλαβε πανηγυρικό χαρακτήρα και ενθουσίασε όπως ήταν αναμενόμενο τους κυνηγούς της ευρύτερης περιοχής. Μάλιστα, έως σχετικά πρόσφατα γινόταν λόγος για «θηραματικό θαύμα που πρέπει να μας παραδειγματίσει».

Το 2013 ενδεικτικά σε κυνηγετικό έντυπο σημειωνόταν χαρακτηριστικά:

«Η Πελοπόννησος είναι ίσως το μοναδικό θετικό παράδειγμα θηραματικής ανάπτυξης του αγριογούρουνου στην Ελλάδα, που υλοποιήθηκε με καθαρή πρωτοβουλία των συλλόγων και της Κυνηγετικής Συνομοσπονδίας και όπως φαίνεται θα είναι το μοναδικό μετά από είκοσι χρόνια, γιατί δεν διαφαίνεται καμιά παρόμοια κίνηση ανά την επικράτεια. Ηταν ένα πείραμα που πέτυχε και θα μπορούσε να αποτελέσει το κίνητρο για πολλά παρόμοια επιτεύγματα αναβάθμισης και αναπληθυσμού βιοτόπων της χώρας μας που είναι νεκροί από ενδημικά θηράματα».

Τα αγριογούρουνα, όμως, στη συνέχεια, έχοντας βρει ιδανικές συνθήκες, άρχισαν να πολλαπλασιάζονται με ταχύτατους ρυθμούς, προκαλώντας πλέον ζημιές στις καλλιέργειες.

«Μιλάμε για κοπάδια από αγριογούρουνα. Η καταστροφή είναι μεγάλη σε αρκετούς παραγωγούς», σημείωνε το 2016 ο αντιπρόεδρος της Ενωσης Παραγωγών Μεσσηνίας, Γιώργος Λαζόγιαννης, προκρίνοντας ως λύση τη διεύρυνση της κυνηγετικής περιόδου και συγκεκριμένα από πολύ νωρίς, «από τις 20 Ιουλίου και μέχρι τον τρύγο, για να μην έχουμε πρόβλημα».

Τον περασμένο Δεκέμβριο, σε σύσκεψη του συντονιστικού οργάνου Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου δήλωσε: «Φοβάμαι ότι θα μας πουν κάλαντα τα αγριογούρουνα στην Αριστοτέλους έτσι και πέσει λίγο χιόνι στα ορεινά».

Και δεν υπερέβαλλε, καθώς ο πληθυσμός των αγριόχοιρων στο περιαστικό δάσος της Θεσσαλονίκης έχει αυξηθεί δραματικά, με αποτέλεσμα να κατέρχονται σε κατοικημένες περιοχές προς άγραν τροφής.

Μάλιστα, μέλη εθελοντικών ομάδων τόνισαν στη συγκεκριμένη συνεδρίαση πως αγριογούρουνα έφτασαν μέχρι την Αμερικανική Γεωργική Σχολή, ενώ εντοπίστηκαν στον φράχτη του αεροδρομίου «Μακεδονία» και στον δρόμο Θεσσαλονίκης – Μηχανιώνας.

Υβριδικοί πληθυσμοί

Ολα κατατείνουν στο γεγονός ότι πρόκειται για υβρίδια που προέρχονται από ζώα ελεύθερης βοσκής τα οποία διασταυρώθηκαν με αγριογούρουνα. Και αυτό καθώς τη δεκαετία του 1990 επιδοτήθηκε η ελεύθερη βοσκή οικόσιτων ζώων.

Κάπως έτσι τα οικόσιτα γουρούνια διασταυρώθηκαν με πληθυσμούς αγριογούρουνων. Τα υβρίδια γεννούν έξι έως δέκα μικρά, αυξάνοντας με γοργούς ρυθμούς τον πληθυσμό τους και μολύνοντας παράλληλα γενετικά το είδος.

Ηδη από το 2011 το πρόβλημα άρχισε να απασχολεί τον αγροτικό κόσμο, καθώς με το κλείσιμο των μονάδων εκτροφής ημίαιμων αγριογούρουνων μόλις σταμάτησε η επιχορήγησή τους, τα ζώα ελευθερώθηκαν και πολλαπλασιάστηκαν ανεξέλεγκτα.

Τα υβρίδια αρχικώς αναζήτησαν τροφή στα χωράφια της ευρύτερης περιοχής Λαγκαδά – Βόλβης και ακολούθως στο Σέιχ Σου, από όπου πλέον εφορμούν και στις γειτονικές αστικές περιοχές.

Παράλληλα, οι φυσικοί διάδρομοί τους έκλεισαν εξαιτίας της κατασκευής της Εγνατίας οδού, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να μετακινηθούν από ορεινό όγκο σε ορεινό όγκο και να προσεγγίζουν ως εκ τούτου κατοικημένες περιοχές. Επίσης, όταν η λίμνη Κορώνεια αποξηράνθηκε, αποκαλύφθηκαν τεράστιες εκτάσεις.

Η περιοχή οριοθετήθηκε και δεν έγιναν επεκτάσεις χωραφιών, με αποτέλεσμα να αναπτυχθούν αρμυρίκια, βάτα και άλλη θαμνώδης βλάστηση.

«Σήμερα που η λίμνη ανακάμπτει, αυτοί οι θαμνώνες βρίσκονται πάλι μέσα στο νερό. Τα τελευταία χρόνια στη ζώνη αυτή έβρισκαν καταφύγιο αγριογούρουνα, που έκαναν ζημιές στις διπλανές καλλιέργειες.

Οταν άρχισε να είναι έντονο το πρόβλημα με τις ζημιές στις καλλιέργειες, οι κυνηγοί απαίτησαν να καταργηθεί το Καταφύγιο Αγριας Ζωής και να επιτρέπεται να κυνηγάνε δίπλα στη λίμνη, παραβλέποντας ότι πρόκειται για διεθνώς προστατευόμενο υγρότοπο με τη Συνθήκη Ραμσάρ.

Και εννοούσαν βέβαια να κυνηγάνε όλα τα είδη, καθ’ όλη τη διάρκεια της κυνηγετικής περιόδου, σαν να μην υπάρχει προστατευόμενη ζώνη.

Μια αντιπρόταση, για ελεγχόμενη διαχείριση του πληθυσμού, με εντατική ελεγχόμενη θήρα υπό την εποπτεία του Φορέα Διαχείρισης των λιμνών και του δασαρχείου και μόνο κατά τη διάρκεια των μηνών Οκτώβρη και Νοέμβρη, πριν δηλαδή τη συγκέντρωση στην περιοχή μεγάλων πληθυσμών σπάνιων και προστατευόμενων υδροβίων πουλιών, δεν μπορούσε να γίνει αντιληπτή ούτε από τους κυνηγούς, ούτε από πολλές υπηρεσίες». (Δ. Μπούσμπουρας, περιοδικό «Ρήξη»).

Δεν προσαρμόζονται τα υβρίδια

Αγριόχοιροι

Τον περασμένο Σεπτέμβριο ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σ. Φάμελλος πραγματοποίησε σύσκεψη με τους εμπλεκόμενους φορείς σχετικά με το θέμα, ανακοινώνοντας δέσμη μέτρων για την αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού των αγρόχοιρων σε περιοχές της Θεσσαλονίκης.

Μεταξύ άλλων ανακοινώθηκε η προμελέτη απογραφής των ατόμων αγριόχοιρου σε συνεργασία με το ΑΠΘ καθώς και η διερεύνηση του ζητήματος των υβριδίων και των απελευθερώσεών τους από τις μονάδες –που πλέον έχουν κλείσει– βιολογικής κτηνοτροφίας, ενώ ανακοινώθηκε η κατασκευή συρμάτινης περίφραξης του περιαστικού δάσους στα όρια με το Πανόραμα.

Σε συνεργασία δε με την «Εγνατία Οδός Α.Ε.» μελετάται η κατασκευή της περίφραξης στην περιφερειακή οδό στα όρια με το Σέιχ Σου.

Παράλληλα, αυξήθηκε το όριο κυνηγετικής κάρπωσης του αγριόχοιρου, τα ζώα δηλαδή που μπορεί να σκοτώσει μια ομάδα κυνηγών σε μια εξόρμηση, από έξι άτομα στα δέκα, στις περιφερειακές ενότητες Σερρών και Θεσσαλονίκης.

«Εχει τελειώσει η καταγραφή σε συνεργασία με το Τμήμα Αγριας Πανίδας του ΑΠΘ, βγήκαν περίπολοι επί δύο μήνες από το δασαρχείο Θεσσαλονίκης σε συγκεκριμένες ώρες σε συγκεκριμένες διαδρομές, ώστε να εντοπιστούν περιστατικά εμφάνισης αγριογούρουνων. Ολες αυτές οι καταγραφές θα δοθούν στο Πανεπιστήμιο και θα γίνει προμελέτη για να δούμε τον αριθμό των αγριογούρουνων» τόνισε η εκπρόσωπος του δασαρχείου στην προαναφερθείσα σύσκεψη του συντονιστικού οργάνου Πολιτικής Προστασίας.

«Το πρόβλημα με τους αγριόχοιρους που οι πληθυσμοί τους είναι πολύ αυξημένοι σε όλη την Ελλάδα θα έπρεπε να έχει μελετηθεί εδώ και τρία χρόνια τουλάχιστον. Η μελέτη αυτή οφείλει να είναι σφαιρική και να διεξαχθεί οργανωμένα. Το κράτος οφείλει να κάνει εκτιμήσεις πληθυσμών. Τα υβρίδια αδυνατούν να προσαρμοστούν στο φυσικό περιβάλλον και εμείς αγνοούμε τη γενετική τους κατάσταση. Κατά την άποψή μου πρέπει να εξοντωθούν. Ερευνητικά κέντρα υπάρχουν, όπως και ειδικοί σε θέματα γενετικής και οικολογίας πληθυσμών και διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος» τονίζει στην «Εφ.Συν.» ο κ. Μπούσμπουρας.

«Το πρόβλημα της επαναεισαγωγής του είδους που συντελέστηκε στην Αρκαδία έγινε χωρίς κανένα σχεδιασμό, κρυφά και παράνομα. Συμμετείχαν στην ενέργεια αυτή και υπάλληλοι της δασικής υπηρεσίας; Και ερωτώ καθώς έως τη δεκαετία του 1990 ήταν εξαιρετικά ασαφή τα όρια μεταξύ δασικών υπηρεσιών και κυνηγετικών συλλόγων. Τα αγριογούρουνα από πού τα πήραν; Τα ίδια έπραξαν κυνηγοί και με την εισαγωγή της πέρδικας στη ζώνη εξάπλωσης της πετροπέρδικας» προσθέτει ο κ. Μπούσμπουρας.

Διατήρηση της βιοποικιλότητας

«Για να θεωρηθούν επιτυχείς οι προσπάθειες ενδυνάμωσης, επανεισαγωγής ή εισαγωγής ενός είδους θα πρέπει να μην είναι αναγκαία η ανθρώπινη παρέμβαση για τη διατήρησή τους, μετά από ορισμένο χρονικό διάστημα, αλλά το είδος να προσαρμοστεί και να επιβιώσει στο φυσικό περιβάλλον. Αυτό το χρονικό διάστημα είναι συχνά μεγάλο. Αντίθετα για να θεωρηθεί επιτυχής η απελευθέρωση – επανένταξη, το ζώο θα πρέπει προσαρμοστεί από τις πρώτες κιόλας μέρες στο φυσικό περιβάλλον και να δείξει ότι μπορεί να επιβιώσει από μόνο του. Μια βασική αρχή που πρέπει να τηρείται σε όλες τις περιπτώσεις είναι η διατήρηση της βιοποικιλότητας. Για παράδειγμα η εισαγωγή ενός είδους δεν πρέπει να οδηγήσει σε εξαφάνιση ή απειλή εξαφάνισης κάποιων άλλων ειδών.

»Αυτό συνέβη με την εισαγωγή στην Αυστραλία ζώων από άλλη βιογεωγραφική ζώνη, όπως ο Λαγός και η Αλεπού από την Ευρώπη, τα οποία σήμερα απειλούν τη χλωρίδα και τα μικρά μαρσιποφόρα. Η εισαγωγή της Νεροχελώνας της Φλώριδας (που υπάρχει σε οικιακά ενυδρεία) σε υγροτόπους της Ευρώπης οδήγησε σε εξάπλωση νέων ασθενειών που απειλούν την υδρόβια πανίδα, ενώ η εισαγωγή του αμερικάνικου Κεφαλουδιού (Oxyura jamaicensis) οδήγησε σε γενετική υποβάθμιση του συγγενικού Κεφαλουδιού (Oxyura leucocephala) λόγω υβριδισμού.

»Παρόμοιο παράδειγμα αποτελεί η εισαγωγή της νησιωτικής Πέρδικας στον χώρο εξάπλωσης της Πετροπέρδικας. Ενα άλλο παράδειγμα απειλής της βιοποικιλότητας είναι η απελευθέρωση αιχμάλωτων χελωνών σε άλλη περιοχή από αυτήν που συνελήφθησαν, όπως για παράδειγμα Χελώνες από τη Μακεδονία, στην Πελοπόννησο ή την Αττική. Αυτή η πράξη μπορεί να δημιουργήσει γενετική μόλυνση των διαφορετικών πληθυσμών ή να οδηγήσει σε εξάπλωση ασθενειών και έχει καταδικαστεί από την Ευρωπαϊκή Ερπετολογική Εταιρεία.

»Οι προσπάθειες ενδυνάμωσης, επανεισαγωγής ή εισαγωγής είδους αποτελούν το τελικό εγχείρημα σε μια προσπάθεια διατήρησης. Γίνονται μόνο όταν έχουν αποκλειστεί οι περιπτώσεις επανάκαμψης του πληθυσμού ή φυσικής επέκτασης της εξάπλωσής του. Είναι πολύ απαιτητικές σε χρόνο και χρήμα και πρέπει να οργανωθούν σωστά από την αρχή. Πριν την έναρξή τους θα πρέπει: να είναι πολύ καλά γνωστή η βιολογία και η οικολογία του είδους, να διερευνηθούν οι πιθανές αλληλεπιδράσεις με άλλα είδη, να επιλεγεί με πολύ προσοχή ο χώρος ένταξής του, να εκτιμηθεί η επίπτωση στον αρχικό πληθυσμό από τη σύλληψη των ατόμων που θα μεταφερθούν στον νέο χώρο ένταξης.

»Επίσης θα πρέπει να διερευνηθούν οι κοινωνικο-οικονομικές και νομικές παράμετροι, να έχει διασφαλιστεί η υγεία και ομαλή επανένταξη των ατόμων που απελευθερώνονται για να αποφευχθούν ασθένειες ή αποτυχία λόγω αυξημένου στρες, να οργανωθεί σύστημα παρακολούθησης των ατόμων που απελευθερώνονται και τέλος αλλά ουδόλως ήσσονος σημασίας να υπάρχει επαρκής ενημέρωση του τοπικού πληθυσμού για το εγχείρημα προκειμένου να διασφαλιστεί η συναίνεσή του» υπογραμμίζεται από την Ορνιθολογική Εταιρεία.

Και επειδή ακριβώς οι δυσκολίες είναι πολλές καμία περιβαλλοντική οργάνωση ή επιστημονικό ίδρυμα δεν έχει προβεί μέχρι στιγμής σε ενέργειες αυτού του τύπου στην Ελλάδα.

Αυτό που συμβαίνει είναι ότι η δασική υπηρεσία και οι κυνηγετικοί σύλλογοι επιχειρούν επαναεισαγωγές και ενδυναμώσεις πληθυσμών θηρευσίμων ειδών για τη χαρά του κυνηγιού, χρησιμοποιώντας εν προκειμένω τον όρο εμπλουτισμός.

Στις προσπάθειες όμως αυτές, όπως επισημαίνεται, υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις καθώς δεν διενεργείται γενετικός έλεγχος και μελέτη της επίπτωσης στους άγριους πληθυσμούς.

Κανένα ενδιαφέρον δεν υπάρχει επίσης για το στάδιο εγκλιματισμού των ζώων που απελευθερώνονται στο φυσικό περιβάλλον.

Οι οικολόγοι απελευθερώνουν φίδια;

Το 2015 δεκαεπτά περιβαλλοντικές οργανώσεις (Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Αρκτούρος, Greenpeace, Ανιμα, Δράση για την Αγρια Ζωή, Καλλιστώ, WWF, Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης κ.λπ.) απάντησαν στις αιτιάσεις περί ανεξέλεγκτων απελευθερώσεων διαφόρων ειδών από τους οικολόγους.

«Δυστυχώς το αστείο έχει πολύ σοβαρές και επικίνδυνες προεκτάσεις, αφού θέτει σε κίνδυνο την άγρια ζωή αλλά τελικά και τους ανθρώπους. Ορισμένοι θεωρούν πως αφού οι οικολόγοι παρεμβαίνουν έτσι αυθαίρετα στις φυσικές ισορροπίες, είναι δικό τους χρέος να επαναφέρουν την ισορροπία παίρνοντας τα όπλα και κυνηγώντας παράνομα. Αλλοι, πάλι, βρίσκουν δικαιολογία να πετούν δηλητηριασμένα δολώματα, μια εξολοκλήρου παράνομη πρακτική που μπορεί να θανατώσει πολύ περισσότερα ζώα από αυτά που στοχεύει εξοντώνοντας άδικα και αδιακρίτως όποιο ζώο φάει είτε τα ίδια τα δολώματα ή τα δηλητηριασμένα θύματα».

Αυτό που εντέλει διενεργείται είναι οι απελευθερώσεις, η επιστροφή δηλαδή πληγωμένων ζώων στη φύση.

«Τα περιστατικά αυτά όχι μόνο δεν γίνονται κρυφά αλλά αντίθετα διαφημίζονται για να ενημερωθεί ο κόσμος για συγκεκριμένους κινδύνους για την άγρια ζωή, όπως η λαθροθηρία ή τα τροχαία και για την ανάγκη διατήρησης σπάνιων και απειλούμενων ειδών. Οργανώνονται δε μετά από ενημέρωση και άδεια από το εκάστοτε τοπικό δασαρχείο…»

Κάθε κίνηση απελευθέρωσης, εμπλουτισμού κ.λπ. απαιτεί μελέτη των πιθανών κινδύνων για τις τοπικές ισορροπίες.

Οταν μια κίνηση δεν γίνει μελετημένα οι κίνδυνοι που εγκυμονεί είναι πολύ μεγαλύτεροι και μόνο όφελος δεν παρέχει στην αλυσίδα της ζωής, όπως περίτρανα αποδεικνύεται ακόμη μια φορά…

Διαιτησία Δημοσίου-Eldorado: Το παιχνίδι είναι στημένο

 

 

 

Η δικαστική διαιτησία προβάλλεται από τον Υπουργό ΠΕΝ κ. Σταθάκη ως ο μόνος τρόπος να δοθεί «μόνιμη λύση» στη διαφορά μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και «Ελληνικός Χρυσός». Η διαδικασία προβλέπεται να λήξει στις αρχές Απριλίου 2018, έχοντας ήδη πάρει δίμηνη παράταση από την αρχικώς προβλεπόμενη τρίμηνη διάρκεια.

 

Η διαφορά την οποία καλείται να «λύσει» το διαιτητικό δικαστήριο είναι αυτή που προέκυψε με τις από 5/6/2016 και 2/11/2016 αποφάσεις της αρμόδιας τεχνικής υπηρεσίας του ΥΠΕΝ, με υπογραφή του τότε Υπουργού Π. Σκουρλέτη. Είναι δηλαδή η, οριστική από πλευράς του Υπουργείου, απόρριψη της μεταλλουργικής μεθόδου της ακαριαίας τήξης η οποία είχε αδειοδοτηθεί περιβαλλοντικά το 2011. Είναι τελικά η παραβίαση του άρθρου 3 παρ. 2 της Σύμβασης που θέτει ως βασική υποχρέωση της εταιρείας την καθετοποίηση της παραγωγής μέσω της μεταλλουργίας χρυσού και η συνακόλουθη ακύρωση κάθε προοπτικής εσόδων του Δημοσίου από την καταστροφή που συντελείται στη Χαλκιδική. Αυτό και μόνο αυτό είναι αντικείμενο της διαιτησίας και όχι οι άλλες μονομερείς από την εταιρεία τροποποιήσεις του Επενδυτικού Σχεδίου στις Σκουριές, τα ζητήματα νομιμότητας και επικινδυνότητας του ΧΥΤΕΑ Κοκκινόλακκα και το πλήθος των παραβάσεων των περιβαλλοντικών όρων.

Χείρα βοηθείας στην Eldorado Gold

Η διαφορά που αφορά τη μεταλλουργία έχοντας ακολουθήσει τη νόμιμη πορεία, έχει ήδη παραπεμφθεί από την εταιρεία στο μόνο αρμόδιο όργανο, το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Δεν υπήρχε κανένας λόγος να τεθεί το θέμα στην κρίση ενός άλλου σώματος –και μάλιστα ενός υποδεέστερου «ιδιωτικού» δικαστηρίου συμβιβασμών– εκτός εάν πρόθεση του κ. Σταθάκη ήταν να βγάλει την εταιρεία από το νομικό αδιέξοδο στο οποίο είχε περιέλθει, λόγω της δικής της κακής διαχείρισης. Η διαιτησία είναι μια ad hoc διαδικασία για να αποφευχθεί η νόμιμη οδός του ΣτΕ που προβλέπεται ότι θα έχει αρνητικό για την εταιρεία αποτέλεσμα, λόγω της αυστηρά τεχνικής φύσης του θέματος. Η απροθυμία του (πάντα φιλικού προς την εταιρεία) ΣτΕ να εκδικάσει τη συγκεκριμένη προσφυγή είναι παραπάνω από φανερή. Εδώ και ένα ολόκληρο χρόνο δεν έχει ορίσει ούτε την ημερομηνία συζήτησης, ενώ σε άλλες υποθέσεις της Ελληνικός Χρυσός έσπευδε να εκδώσει απόφαση μέσα σε ελάχιστους μήνες.

Η διαιτησία προβλέπεται να είναι μια κλειστή και αδιαφανής διαδικασία. Το δικόγραφο της διαιτησίας έδωσε στη δημοσιότητα όχι το Υπουργείο αλλά το «Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων» και από την ανάλυσή του ισχυροποιείται η άποψη ότι πρόκειται για ένα «στημένο παιχνίδι». Από το κείμενο έχουν ταχυδακτυλουργικά εξαφανιστεί οι δύο κρίσιμες για την υπόθεση αποφάσεις της Διοίκησης (αποφάσεις Σκουρλέτη) που περιέχουν την λεπτομερή τεχνική και νομική τεκμηρίωση των λόγων για τους οποίους η «καρδιά» της σύμβασης, η μεταλλουργία, δεν μπορεί να αδειοδοτηθεί και οι σχετικοί όροι της σύμβασης δεν τηρούνται. Ζητείται από το διαιτητικό δικαστήριο να αναγνωρίσει ότι υπάρχει «ipso facto» (αναπόφευκτη εκ των πραγμάτων) μονομερής τροποποίηση του Επενδυτικού Σχεδίου και παραβίαση της Σύμβασης εκ μέρους της εταιρείας, χωρίς όμως να δίνεται στο δικαστήριο η τεχνική βάση για να καταλήξει σε αυτήν την κρίση. Το ερώτημα είναι τόσο αδύναμο τεχνικά που φαίνεται να είναι φτιαγμένο για να καταρρεύσει. Και όχι μόνο να καταρρεύσει, αλλά και να οδηγήσει στην απαλλαγή της εταιρείας από τη σημαντικότερη υποχρέωσή της που, με δική της ευθύνη, δεν τήρησε.

Κερδισμένη η εταιρεία σε κάθε περίπτωση

Το Δημόσιο μπορεί να «κερδίσει» τη διαιτησία και να ακολουθήσει τροποποίηση της σύμβασης με αφαίρεση της υποχρέωσης κατασκευής μεταλλουργίας ή να τη «χάσει», να αποφανθεί δηλαδή το διαιτητικό δικαστήριο ότι όλα είναι καλά και δεν υπάρχει παραβίαση της σύμβασης. Με τη βοήθεια «κατάλληλα επιλεγμένων» (και με το κατάλληλο κίνητρο) τεχνικών πραγματογνωμόνων, οι διαιτητές θα μπορούσαν να οδηγηθούν στην κρίση ότι η ακαριαία τήξη είναι τεχνικά εφαρμόσιμη και ασφαλής όπως εγκρίθηκε περιβαλλοντικά – παρά το ότι κατά την αρμόδια τεχνική υπηρεσία του Δημοσίου δεν είναι. Και ότι μια μονάδα μεταλλουργίας στην οποία θα πτητικοποιούνται ετησίως 20.000 τόνοι του τοξικότατου στοιχείου αρσενικού (παγκόσμιο ρεκόρ έκθεσης της δημόσιας υγείας σε κίνδυνο) μπορεί να λειτουργήσει με ασφάλεια στη Χαλκιδική, ενώ παρόμοιας επικινδυνότητας μονάδα δεν λειτουργεί πουθενά στον κόσμο. Έτσι η μεταλλουργία απλά θα στοιχειώσει στα συρτάρια του ΥΠΕΝ, αφού μια μη εφαρμόσιμη τεχνολογία δεν μπορεί να γίνει με δικαστική απόφαση εφαρμόσιμη.

Και στις δύο περιπτώσεις η εταιρεία φαίνεται να πετυχαίνει το στόχο της: τη συνέχιση μιας κουτσουρεμένης «επένδυσης» χωρίς το βασικότερο κομμάτι της, από το οποίο αποκλειστικά εξαρτάται το δημόσιο όφελος: τη μεταλλουργία. Το Δημόσιο δεν θα πάρει ούτε ένα ευρώ και η Χαλκιδική θα καταλήξει με εκατοντάδες εκατομμύρια τόνους επικίνδυνων αποβλήτων και ένα ρημαγμένο περιβάλλον. Η Ελληνικός Χρυσός κατάφερε να κάνει το παιχνίδι «κορώνα κερδίζω, γράμματα χάνεις». Μοιάζει να είναι η πρώτη στα χρονικά περίπτωση διαιτησίας στην οποία εκείνος που την προκαλεί έχει και σχεδόν όλες τις πιθανότητες να χάσει. Και δεν θα φταίνε γι’ αυτό κυρίως οι διαιτητές αλλά οι συγγραφείς του κειμένου της, γιατί το παιχνίδι φαίνεται να έχει συμφωνηθεί ήδη από τα αποδυτήρια.

Οι άνθρωποι του Σταθάκη

Υπενθυμίζεται ότι το προσχέδιο της διαιτησίας έχει συντάξει το δικηγορικό γραφείο του κ. Δρυλλεράκη, γνωστού για τη σχέση του με τα Μεταλλεία Κασσάνδρας καθώς ήταν μέλος του ΔΣ της προηγούμενης εκμεταλλεύτριας εταιρείας και συνάδελφος των σημερινών ανώτατων στελεχών της Ελληνικός Χρυσός. Επιδιαιτητής στο τριμελές διαιτητικό δικαστήριο –και προφανώς αυτός που θα κρίνει το τελικό αποτέλεσμα– έχει οριστεί ο κ. Κωνσταντίνος Μενουδάκος, που ήταν πρόεδρος του ΣτΕ το 2013 όταν κρίθηκαν οι προσφυγές των κατοίκων κατά της ΚΥΑ έγκρισης περιβαλλοντικών όρων της Ελληνικός Χρυσός. Ο κ. Μενουδάκος είναι γνώστης της απάτης με την ακαριαία τήξη από τον Ιανουάριο 2013, διότι το ζήτημα του εκτέθηκε αναλυτικά από επιτροπή κατοίκων της Χαλκιδικής που τον επισκέφθηκε. Κατόπιν δικής του προτροπής, το αναλυτικό υπόμνημα με τα στοιχεία κατατέθηκε στην εισηγήτρια σύμβουλο της υπόθεσης, κα Σακελλαροπούλου. Εν τέλει το ΣτΕ αγνόησε την έλλειψη τεκμηρίωσης της μεταλλουργικής μεθόδου της οποίας έλαβε γνώση αν και εκπρόθεσμα και δεν ακύρωσε την ΚΥΑ που ήταν προϊόν εξαπάτησης του Δημοσίου από την εταιρεία. Έτσι βρισκόμαστε 5 χρόνια μετά να συζητάμε το ίδιο ακριβώς ζήτημα σε ένα διαιτητικό δικαστήριο, με αρνητικούς όρους για το Δημόσιο και με τα έργα της εταιρείας να έχουν προχωρήσει και σχεδόν ολοκληρωθεί. Στη διαιτησία λοιπόν που ήταν προσωπική επιλογή του κ. Σταθάκη, οι κατάλληλοι άνθρωποι μπήκαν στις κατάλληλες θέσεις.

Αυτογκόλ της Ελληνικός Χρυσός;

Μέχρι πριν από λίγες μέρες το σενάριο όπου το Δημόσιο χάνει τη διαιτησία, φαινόταν να είναι και το επικρατέστερο. Αυτό μέχρι την προβολή του ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ1 «Άγια Σκουριά» στις 29 Νοεμβρίου 2017. Εκεί ο διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικός Χρυσός, Δημήτρης Δημητριάδης, αναγκάστηκε να παραδεχθεί ότι δεν υπάρχει στον κόσμο άλλο εργοστάσιο μεταλλουργίας σαν αυτό που υποτίθεται ότι θα φτιάξει η εταιρεία του στη Χαλκιδική και ότι η εφαρμογή της ακαριαίας τήξης σε πυρίτες δεν είναι στην πραγματικότητα τίποτα περισσότερο από μια «πατέντα». Με τις δηλώσεις του ο κ. Δημητριάδης σημείωσε ένα μεγαλοπρεπέστατο αυτογκόλ και η πιθανότητα η διαιτησία να βεβαιώσει την παραβίαση της σύμβασης φαίνεται πλέον αρκετά πιθανή.

Το τι θα συμβεί από εκεί και πέρα δεν είναι υπόθεση του διαιτητικού δικαστηρίου αλλά κυβερνητική απόφαση. Η θετικότερη για το δημόσιο συμφέρον και τον τόπο επιλογή είναι η δυνατότητα που δίνει το άρθρο 4 της σύμβασης: αναστροφή της μεταβίβασης, επαναφορά του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων των Μεταλλείων Κασσάνδρας στην ιδιοκτησία του Δημοσίου και απαίτηση αποζημιώσεων λόγω υπαιτιότητας της Ελληνικός Χρυσός. Στη συνέχεια επανεξέταση της συνολικής αναπτυξιακής προοπτικής της ανατολικής Χαλκιδικής από μηδενική βάση και με κριτήρια αειφορίας ώστε να κλείσει μια για πάντα αυτή η πληγή. Αλλά τίποτα αυτά δεν φαίνεται να είναι στον ορίζοντα επιλογών της παρούσας κυβέρνησης.

ΠΗΓΗ: antigoldgr.org

Ο εφιάλτης της λειψυδρίας και το φράγμα στην Κρήτη με τον ξεραμένο πυθμένα

Κάποια από τα πιο εφιαλτικά σενάρια των περασμένων ετών για την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειες της, είναι πλέoν γεγονός.

Με την ανομβρία των τελευταίων ετών υπάρχει έντονη έλλειψη νερού για την άρδευση και ο κίνδυνος να καταστραφούν δεκάδες χιλιάδες στρέμματα με καλλιέργειες, θερμοκήπια και ελαιόδεντρα στην ευρύτερη περιοχή του κάμπου της Μεσαράς, γύρο από το ”στεγνό” φράγμα της Φανερωμένης Νότια του Ηρακλείου Κρήτης.

Μόνο απογοήτευση μπορούν να προκαλέσουν οι εικόνες με τον ”ξερό” και αυλακωμένο πυθμένα της λίμνης, που θυμίζει Αφρικανική έρημο….. Από τα 19 εκατομμύρια κυβικά νερού η ποσότητα μειώθηκε στις 800 χιλιάδες, με το ελάχιστο νερό που έχει απομείνει να μην μπορεί να καλύψει ούτε το χαμηλό κτίσμα και τα δέντρα στο κέντρο της άλλοτε γεμάτης λίμνης του φράγματος.

Η τραγική αυτή κατάσταση ανάγκασε τους υπεύθυνους διαχείρισης, πριν μερικές μέρες, να κλείσουν το φράγμα για πρώτη φορά από τότε που κατασκευάστηκε το 2005.

Sarantos Nikos

"Απλοποίηση" της αδειοδότησης μεταλλευτικών δραστηριοτήτων – Ν. 4512/2018 (πολυνόμος)

Το λατομικό νομοσχέδιο που είχε τεθεί σε ηλεκτρονική διαβούλευση τον περασμένο Ιούνιο ψηφίστηκε τελικά ως τμήμα του πολυνομοσχεδίου και σήμερα είναι το «Μέρος Β: Ερευνα και Εκμετάλλευση Λατομικών Ορυκτών και άλλες διατάξεις», άρθρα 43-72 του Πολυ-Νόμου 4512/2018  «Ρυθµίσεις Για Την Εφαρµογή Των Διαρθρωτικών Μεταρρυθµίσεων Του Προγράµµατος». (Κάποια σχόλια για τον λατομικό νόμο στο: Λατομεία-ζόμπι και η μεταλλειοποίηση των λατομείων).

 

Αλλά μέχρι να φτάσει στο πολυνομοσχέδιο, το «λατομικό» εμπλουτίστηκε με 20 άρθρα που δεν τέθηκαν ποτέ σε διαδικασία διαβούλευσης. Αυτά αφορούν την ένταξη της εξορυκτικής δραστηριότητας συνολικά (λατομικά, αλλά και μεταλλευτικά ορυκτά) και των συναφών εγκαταστάσεων στις διατάξεις του Ν. 4442/2016, για την απλοποίηση του θεσμικού πλαισίου άσκησης των οικονομικών δραστηριοτήτων, παράρτημα ομάδα 2η.

Έτσι, το Μέρος Β’ του πολυνόμου έχει ιδιόμορφη δομή: Το άρθρο 67 του πολυνόμου περιλαμβάνει 11 νέα άρθρα του Ν.4442/2016 (57-67), τα οποία σχετίζονται με την απλοποίηση της αδειοδότησης της λατομικής δραστηριότητας. Αντιστοίχως, το άρθρο 68 του πολυνόμου περιλαμβάνει 9 νέα άρθρα του Ν.4442/2016 (68-76) που αφορούν την απλοποίηση της μεταλλευτικής δραστηριότητας.

Λίγα λόγια για το Ν. 4442/2016

Όπου «απλοποίηση» βάλτε «απορρύθμιση». Στόχος του Ν. 4442/2016 είναι η άσκηση της οικονομικής δραστηριότητας με τη μικρότερη δυνατή παρέμβαση από το κράτος – κάτι που ήταν μνημονιακή υποχρέωση και προαπαιτούμενο της αξιολόγησης. Tο νέο σύστημα καταργεί, για την πλειονότητα των περιπτώσεων, την αδειοδότηση εκ των προτέρων (ex ante) και την αντικαθιστά από μια  απλή «γνωστοποίηση» και εκ των υστέρων (ex post) ελέγχους, σε συνθήκες πραγματικής λειτουργίας. Μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις απαιτείται προηγούμενη έγκριση, όταν υπάρχει «αυξημένος κίνδυνος για το δημόσιο συμφέρον, τη δημόσια υγεία και την ασφάλεια και το φυσικό ή πολιτιστικό περιβάλλον”.

Η ένταξη της εξορυκτικής δραστηριότητα στο πλαίσιο του Ν. 4442/2016 έγινε χωρίς δημόσια διαβούλευση και παρά τις σοβαρές αντιρρήσεις παραγόντων της Διοίκησης που τόνιζαν αυτό θα αποτελούσε στρατηγικό λάθος – για πολλούς λόγους, μεταξύ των οποίων οτι διακυβέβονται η προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και η ασφάλεια και η δημόσια υγεία για τα οποία οι επιπτώσεις της μεταλλευτικής εκμετάλλευσης είναι σημαντικότατες.

Τι αλλάζει για τα μεταλλεία

Ο 4442/2016 δεν θίγει την εφαρμογή των διατάξεων της πολεοδομικής και χωροταξικής νομοθεσίας, καθώς και την περιβαλλοντική αδειοδότηση (ν. 4014/2011). Αφορά τα στάδια που ακολουθούν την περιβαλλοντική αδειοδότηση, μέχρι την έναρξη λειτουργίας της επιχείρησης. Σε ότι αφορά τις μεταλλευτικές δραστηριότητες, στο πεδίο εφαρμογής του νόμου εντάχθηκαν τελικά μόνο:

α) η διενέργεια ερευνητικών εργασιών για τη διαπίστωση κοιτασμάτων μεταλλευτικών ορυκτών και β) η εγκατάσταση και λειτουργία εντός του μεταλλευτικού χώρου μηχανημάτων πάσης φύσεως που εξυπηρετούν τις ανάγκες της εκμετάλλευσης.

Η διενέργεια ερευνητικών εργασιών απλοποιείται ως εξής:
α) Στην περίπτωση που δεν γίνεται καμία επέμβαση επί του εδάφους απαιτείται μόνο γνωστοποίηση και καμία διοικητική άδεια,
β) Για περιορισμένη επέμβαση επί του εδάφους απαιτούνται πρότυπες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις (ΠΠΔ) και εγκεκριμένη προτυποποιημένη τεχνική μελέτη,
γ) Για ερευνητικές γεωτρήσεις, στοές κ.λ.π. απαιτείται έγκριση περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) και εγκεκριμένη προτυποποιημένη τεχνική μελέτη.

Το πρότυπο της τεχνικής μελέτης δίνεται στο Παράρτημα Β’ του πολυνόμου 4512/2018.
Αρμόδιος για τη χορήγηση νέας Άδειας Μεταλλευτικών Ερευνών είναι ο Περιφερειάρχης. Οι μεταλλευτικές έρευνες εντός μεταλλευτικού χώρου εγκρίνονται από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΝ. Και στις δύο τελευταίες περιπτώσεις απαιτείται γνωμοδότηση του αρμόδιου Τμήματος Επιθεώρησης Μεταλλείων.

ΣΧΟΛΙΟ: Κάποιος «δάκτυλος» έβαλε σε άλλο άρθρο του λατομικού νόμου (Άρθρο 70: Λοιπές Διατάξεις) διάταξη που τροποποιεί την κατηγοριοποίηση των ερευνητικών γεωτρήσεων, από την κατηγορία Α1 στην κατηγορία Β, έτσι ώστε η περιβαλλοντική τους αδειοδότηση να μη γίνεται πλέον με ΑΕΠΟ αλλά με ΠΠΔ. Τις επιπτώσεις αυτής της τροποποίησης (αν τελικά οριστικοποιηθεί) για τη Μακεδονία και τη Θράκη όπου εκκρεμεί η αδειοδότηση εκατοντάδων γεωτρήσεων από την Eldorado Gold, θα τις συζητήσουμε σε επόμενη ανάρτηση.

Η εγκατάσταση εντός μεταλλευτικών χώρων:
α) ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων υποστηρικτικών της εξόρυξης (όπως αντλίες, δεξαμενές υδάτων, δίκτυα πυρόσβεσης, δίκτυα αερισμού),
β) εγκαταστάσεων βοηθητικών των μεταλλευτικών εργασιών (όπως χημεία, συνεργεία, μηχανουργεία και αποθήκες πλην εκρηκτικών υλών) και
γ) εγκαταστάσεων απλής μηχανικής επεξεργασίας του μεταλλεύματος (θραύσης-λειοτρίβησης-ταξινόμησης χωρίς περαιτέρω επεξεργασία), υπόκειται σε καθεστώς γνωστοποίησης.
Προαπαιτούμενα είναι η απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων και εγκεκριμένη τεχνική μελέτη. Η λειτουργία τους υπόκειται επίσης σε καθεστώς γνωστοποίησης.

ΣΧΟΛΙΟ: Καταργούνται οι άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας, όχι μόνο των βοηθητικών εγκαταστάσεων, αλλά ακόμα και βιομηχανικών μονάδων όπως οι σπαστήρες και τα τριβεία – και μάλιστα χωρίς διαφοροποίηση ανάλογα με τη δυναμικότητα. Για …το γελοίον του πράγματος επισημαίνουμε οτι το νέο καθεστώς, οι δυο τεράστιοι μύλοι της Ελληνικός Χρυσός στις Σκουριές, μαζί με τα βάθρα τους, θα είχαν εγκατασταθεί με απλή γνωστοποίηση!

Η εγκατάσταση εντός μεταλλευτικών χώρων σύνθετων μονάδων όπως:
α) εγκαταστάσεων εμπλουτισμού και πέραν της απλής θραύσης-λειοτρίβησης-ταξινόμησης,
β) εγκαταστάσεων καμινείας,
γ) εγκαταστάσεων μεταλλουργικής επεξεργασίας,
δ) εγκαταστάσεων στις οποίες περιλαμβάνονται εργασίες χημικής και θερμικής επεξεργασίας και αποθήκευσης που σχετίζεται με τις εργασίες αυτές και στις οποίες υπεισέρχονται επικίνδυνες ουσίες,
ε) χώροι απόθεσης εξορυκτικών αποβλήτων,
στ) εγκαταστάσεις επεξεργασίας υδάτων,
ζ) εγκαταστάσεις ανέλκυσης προσωπικού, υπόκειται σε καθεστώς έγκρισης («σύνθετη εγκατάσταση» η ανέλκυση προσωπικού αλλά απλή και αθώα η εγκατάσταση θραύσης-λειοτρίβησης μεταλλεύματος;). Η λειτουργία τους υπόκειται σε γνωστοποίηση. Ουσιαστικά, η άδεια εγκατάστασης μετονομάζεται σε έγκριση εγκατάστασης ενώ η άδεια λειτουργίας καταργείται.

Eιδικά για τις σύνθετες εγκαταστάσεις, εντός τριών μηνών από την ημερομηνία υποβολής της γνωστοποίησης από το φορέα και αφού έχει ξεκινήσει να λειτουργεί η εργοστασιακή εγκατάσταση, η αρμόδια ελεγκτική υπηρεσία (Επιθεώρηση Μεταλλείων) προβαίνει σε κατά προτεραιότητα έλεγχο της εγκατάστασης. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί έλλειψη συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις της κείμενης νομοθεσίας, ικανή να δημιουργήσει σοβαρό και άμεσο κίνδυνο στην υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων ή στο περιβάλλον, αποφασίζει τη λήψη των ανάλογων μέτρων… Από πού άραγε προκύπτει οτι είναι θεμιτό να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία και η ασφάλεια, έστω και για τρεις μήνες;

ΣΧΟΛΙΟ: Η απόλυτη υποκρισία. Το κράτος από τη μια νομοθετεί την «απλοποίηση» ρίχνοντας όλο το βάρος στους εκ των υστέρων (ex post) ελέγχους και από την άλλη υποβαθμίζει συστηματικά τις υπηρεσίες ελέγχου.

Οι δύο Επιθεωρήσεις Μεταλλείων (Βόρειας και Νότιας Ελλάδας)  είναι ο μοναδικός ελεγκτικός μηχανισμός τόσο σε θέματα ορθολογικής και παράνομης εκμετάλλευσης, όσο και σε θέματα ασφάλειας και υγείας των εργαζόμενων στα υπόγεια και υπαίθρια μεταλλεία, τα λιγνιτωρυχεία, τις γεωτρήσεις των γεωθερμικών πεδίων, τα λατομεία αδρανών υλικών, μαρμάρων, βιομηχανικών ορυκτών, ορισμένες μεταλλουργικές εγκαταστάσεις κλπ-καλύπτοντας και τις  αρμοδιότητες της Επιθεώρησης Εργασίας. Ταυτόχρονα, έχουν συναρμοδιότητα σε θέματα τήρησης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας από τις μεταλλευτικές-λατομικές επιχειρήσεις. Το 2014 οι Επιθεωρήσεις Μεταλλείων υποβιβάστηκαν σε τμήματα και εντάχθηκαν στο σώμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων. Πλέον έχουν απομείνει 4-5 (ίσως και λιγότεροι) ελεγκτές μεταλλείων για τη Βόρεια Ελλάδα και άλλοι τόσοι για τη Νότια.

Αυτές οι μικρές, υποστελεχωμένες και με ελλείψεις σε πόρους και υποδομές, υπηρεσίες επιφορτίζονται τώρα με ακόμα περισσότερες ευθύνες στις οποίες είναι αντικειμενικά αδύνατον να ανταποκριθούν. Και σε περίπτωση καθυστέρησης στον έλεγχο και την επιβολή των όποιων διοικητικών κυρώσεων, ο οποιοσδήποτε παράνομος εκμεταλλευτής θα προσφεύγει στα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια και να παραγράφονται τα βεβαιωμένα ανομήματά του, όπως έγινε στην σκανδαλώδη περίπτωση της Eldorado.

Πολύ απλά, η χαρά του εκμεταλλευτή…

ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ: Μεγάλη η μόλυνση στη θάλασσα- Δείτε ποιο ποτάμι κατεβάζει αυτά τα λύματα στο Κιάτο- …Τι τρέχει με τα ελαιοτριβεία;

Αναγνώστης σε σχόλιό του στην korinthiannews.gr αναφέρει: «Μπορεί αν γίνεται να ασχοληθεί κάποιος με τον ποταμό Σελίανδρο στο Διμηνιό γιατί παρότι απαγορεύεται κάποιο λιοτρίβι ρίχνει τα λιόζουμα στη θάλασσα. Μεγάλη η μόλυνση. Ανακοινώστε το παρακαλώ. Δεν ασχολείται κανείς. Έχω αναρτήσει φωτογραφίες στο facebook…”

Δείτε τις αναρτήσεις του αναγνώστη και τις φωτογραφίες στο facebook:

Κελλάρης Βασίλης

ΣΣ. Από ότι βλέπουμε στις φωτογραφίες το θέμα είναι πολύ σοβαρό. Οι αρμόδιες υπηρεσίες πρέπει να κάνουν αυτοψία άμεσα για να δούνε από πού προέρχονται αυτά τα λύματα! Κάποτε, όταν ζούσε ο Βασίλης Κελλάρης (πρώην πρόεδρος ΟΙΚΟΣΥΛΚΟ), γίνονταν καταγγελίες και δεν είχε αφήσει ο τέως πρόεδρος κανέναν σε χλωρό κλαρί! Από τότε που πέθανε ο Β. Κελλάρης είναι σαν να …χάθηκαν και οι οικολόγοι, …να χάθηκαν και οι καταγγελίες σε ότι αφορά την μόλυνση σε διάφορες περιοχές της Κορινθίας!

Η ασυδοσία ορισμένων και η αδιαφορία των υπολοίπων είναι η αιτία που ο Κορινθιακός μολύνεται καθημερινά! Μετά αναρωτιόμαστε γιατί υπάρχει μόλυνση, γιατί υπάρχουν τσούχτρες…κτλ.

Κινητοποιήσεις για την προστασία της λιμνοθάλλασας Μεσολλογίου

Ούτε μια, ούτε δύο αλλά 4 ιδιωτικές μονάδες παραγωγής ενέργειας με καύση βιορευστών προωθεί το Υπουργείο περιβάλλοντος και ενέργειας στο Εθνικό Πάρκο. Την Τετάρτη, 20 Δεκεμβρίου, η Πρωτοβουλία Πολιτών Λιμνοθάλλαζα οργάνωσε ταξίδι στο Υπουργείο Περιβάλλοντος για διαμαρτυρία για τη στάση του αν.υπουργού Περιβάλλοντος Σ.Φάμελλου, που ουσιαστικά ανάβει το πράσινο φως για την καταστροφή του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Αιτωλικού. Όπως επισημαίνει η Λιμνοθαλλαζα «η κυβέρνηση, αν και πέρασε νομοθετική ρύθμιση αναγνωρίζοντας το πρόβλημα των μονάδων καύσης βιορευστών, αρνείται να σταματήσει τις 4 που ήδη κατασκευάζονται στην περιοχή μας! Ενώ στην εκλογική του περιφέρεια ο Υπουργός σταμάτησε παρόμοιες μονάδες, στην περίπτωση του Μεσολογγίου κωφεύει προκλητικά.»

Στις 27 και 28 /12 διοργανώθηκε στο Μεσολόγγι και το Αγρίνιο, διήμερο για την προστασία του Αχελώου και της Λιμνοθάλασσας από τις κινήσεις «Λιμνοθαλαζζα» και Mεσοχώρα – Αχελώος SOS. Όπως σημείωναν οι διοργανωτές : «Ο Αχελώος έχει μετατραπεί σε ένα εγκυβωτισμένο ποτάμι και τα συνεχόμενα φράγματα, μεγάλα και μικρά, έχουν σαν αποτέλεσμα την υποβάθμιση της θαλάσσιας ζωής στην περιοχή των εκβολών του αλλά και συνολικά των οικοσυστημάτων που αναπτύσονται γύρω τους.
Η λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου –Αιτωλικού εμβληματική του φυσικού κάλους και της σπάνιας περιβαλλοντικής αξίας των οικοσυστημάτων υποβαθμίζεται μέρα με τη μέρα και οι συνέπειες μας επηρεάζουν όλους όσον αφορά την ποιότητα ζωής και τους οικονομικούς πόρους της περιοχής.
Τι θα κληροδοτήσουμε στις επόμενες γενιές;
Η σημερινή κυβερνητική πολιτική επιχερεί να καταφέρει ένα διπλό χτύπημα στο περιβάλλον.
Το ένα μέρος του διπλού χτυπήματος αφορά τη λειτουργεία του φράγματος Μεσοχώρας και του φράγματος Συκιάς καταστρέφοντας ότι έχει απομείνει από τον Αχελώο μέχρι τις πηγές του.  Το άλλο μέρος του διπλού χτυπήματος αφορά τη λειτουργία ρυπογόνων μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση χιλιάδων τόνων βιορευστών κάθε χρόνο στον κάμπο Ευηνοχωρίου και εντός του Εθνικού Πάρκου της Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου –Αιτωλικού.»

Δείτε εδώ μία συνολική άποψη για το ζήτημα της Καύσης των Βιορευστών στο Εθνικό Πάρκο Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Αιτωλικού.

Επίσης, υπογράψτε ηλεκτρονικά την Αναφορά που θα κατατεθεί με την υποστήριξη των Ευρωβουλευτών Σοφία Σακοράφα, Νότη Μαριά και Νίκου Χουντή, στο Ευρωπϊκό Κοινοβούλιο, πατώντας εδώ.

Ελληνικές κατά φαντασίαν Σαουδικές Αραβίες

Τα ορυκτά καύσιμα πονάνε. Ειδικά τις κοινωνίες των τόπων που υποφέρουν ή πρόκειται να υποφέρουν από την αφόρητη ρύπανση που προκαλούν. Ευρύτερα όμως και ολόκληρο τον πλανήτη, καθώς οι εκπομπές από την καύση τους είναι ο κύριος υπεύθυνος για μια από τις κορυφαίες και πιο απρόβλεπτα μαζικής καταστροφής παγκόσμιες απειλές: την κλιματική αλλαγή.

Αν η Κοζάνη και η Φλώρινα ζουν εδώ και δεκαετίες τη μαύρη μοίρα κάθε λιγνιτοφόρου περιοχής του πλανήτη, και υπομένουν τις αρρώστιες και τους θανάτους και τον κίνδυνο να βουλιάξει το χωριό τους, στα Γιάννενα και τα Ζαγοροχώρια τώρα ξυπνούν στον εφιάλτη της εξόρυξης πετρελαίου και την κόλαση της πιθανής εξόρυξης σχιστολιθικού αερίου.

Κανείς δεν θα πίστευε εύκολα πριν μερικά χρόνια πως στις παγκόσμιας μοναδικότητας ομορφιές της Ηπείρου θα σκεφτόταν ο οποιοσδήποτε έλληνας πολιτικός να ανοίξει το καταστροφικό κεφάλαιο της εξόρυξης υδρογονανθράκων. Όπως είναι λογικό, και οι τοπικές κοινότητες πιάστηκαν στον ύπνο: οι σχετικές μελέτες και περιβαλλοντικές άδειες πέρασαν χωρίς οι περισσότεροι να τις πάρουν είδηση. Ξύπνησαν απότομα, βλέποντας τα φορτηγά και τις μπουλντόζες της εταιρείας να κόβουν δρόμο και δέντρα καθ’ οδόν προς τα σημεία των γεωτρήσεων.

Το σχέδιο εξόρυξης, όπως φαίνεται στην εγκεκριμένη από το υπουργείο στρατηγική μελέτη, αφορά ολόκληρη την Περιφέρεια Ηπείρου. Σε αυτήν δεν δίνεται καμία εικόνα των περιοχών όπου θα πραγματοποιηθούν οι πρώτες γεωτρήσεις. Δεν διευκρινίζεται καν εάν πρόκειται οι έρευνες να γίνουν και σε περιοχές προστασίας της βιοποικιλότητας, όπως οι 11 περιοχές Natura του νομού Ιωαννίνων.

Πριν από δυο μήνες, τον Σεπτέμβριο 2017, υπογράφηκε η υπουργική απόφαση μεταβίβασης στην ισπανική εταιρεία Repsol του 60% της Energean Oil & Gas στη σύμβαση μίσθωσης που υπογράφηκε μεταξύ της εταιρίας και της Petra Petroleum INC και του ελληνικού δημοσίου. Μερικές μέρες μετά, στα Ιωάννινα έφθασαν συνεργεία αποψίλωσης δασικών περιοχών όπου θα γίνουν σεισμικές έρευνες και θα εγκατασταθούν γεωτρύπανα. Οι Γιαννιώτες ξύπνησαν στο ξεκίνημα ενός εφιάλτη που δεν είχαν φανταστεί ότι πραγματικά πλησίαζε.

Όπως περιγράφει η στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων που συνέταξε το 2012 το εργαστήριο του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου για λογαριασμό της Διεύθυνσης Πετρελαϊκής Πολιτικής του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, σε πρώτη φάση διενεργείται σεισμική έρευνα, η οποία εντοπίζει δομές του υπεδάφους στις οποίες μπορεί να υπάρχουν υδρογονάνθρακες. Για την πρόκληση σεισμικών κυμάτων συνήθως χρησιμοποιείται εκρηκτική ύλη. Οι ερευνητικές γεωτρήσεις «ακολουθούν τη σεισμική έρευνα. Για την όρυξη των γεωτρήσεων χρησιμοποιούνται γεωτρύπανα με μέγεθος και ισχύ που εξαρτώνται κυρίως από το αναμενόμενο βάθος συνάντησης των υδρογοναθράκων.» Εάν εντοπιστούν αποθέματα πετρελαίου ή φυσικού αερίου, τα οποία η εταιρεία θα κρίνει ως «αξιοποιήσιμα», τότε γίνονται πρόσθετες σεισμικές έρευνες και γεωτρήσεις, ώστε να ξεκινήσει η εξόρυξη του κοιτάσματος. Ρύπανση του νερού των περιοχών εξόρυξης, αέριες εκπομπές, και πιθανά ατυχήματα είναι μερικές από τις επιπτώσεις που αναφέρονται ακροθιγώς στη μελέτη. Χωρίς καμία άλλη κουβέντα, τη μελέτη αυτή την ενέκρινε το υπουργείο που είναι αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Η μελέτη, υποχρεωτικά με βάση τον νόμο, οφείλει να εξετάζει και το μηδενικό σενάριο, δηλαδή τη μη διενέργεια οποιασδήποτε γεώτρησης. Σε αυτό σενάριο, η ομάδα που συνέταξε τη μελέτη περιέργως δεν βλέπει περιβαλλοντικά οφέλη. Βλέπει όμως «επιπτώσεις στην τοπική και εθνική οικονομία και σε κοινωνικούς δείκτες, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως αρνητικές, καθώς η οικονομική κρίση και η ανεργία μπορεί να οδηγήσουν σε ψυχικές διαταραχές». Δεν είναι για γέλιο, αλλά για ανησυχία το γεγονός πως μια περιβαλλοντική μελέτη, την οποία το υπουργείο περιβάλλοντος εγκρίνει χωρίς περίσκεψη, καταλήγει σε κίτρινου τύπου διαπιστώσεις ότι κάθε είδους επένδυση είναι καλή και σωτήρια για την οικονομία και τη δημόσια ψυχική υγεία.

Εκτός από τους Γιαννιώτες, ας ετοιμάζονται και οι κάτοικοι της Άρτας και της Πρέβεζας: τον Μάρτιο του 2017 εγκρίθηκε η στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για «πρόγραμμα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων» στους νομούς τους.

Ας ετοιμάζονται και οι κάτοικοι των Ιόνιων νησιών: η μελέτη που αφορά 11 θαλάσσιες περιοχές του Ιονίου εγκρίθηκε το περασμένο καλοκαίρι. Ενστάσεις στην έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Ιόνιο εξέφρασε ο Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου τον Μάρτιο του 2017. Τα προς εξερεύνηση οικόπεδα περιλαμβάνουν προστατευόμενες περιοχές, όπως αυτή των προστατευόμενων νήσων Στροφάδων. Ο φορέας διαχείρισης επισήμανε σοβαρές ελλείψεις στη μελέτη και υπογράμμισε ότι το 50% περίπου της ωοτοκίας της χελώνας Carettacaretta στη Μεσόγειο (και 70%-80% στην Ελλάδα).

Εννοείται πως το όνειρο ότι οι υδρογονάνθρακες θα μεταμορφώσουν τα Ιωάννινα σε εμιράτα πολύ απέχει από την πραγματικότητα. Αν οι πετρελαιοφόρες έρημοι της Αραβικής Χερσονήσου δεν είχαν πριν δεκαετίες πολλά να χάσουν από την εξόρυξη της πιο βρόμικης πηγής ενέργειας, η Ελλάδα διακινδυνεύει μοναδικό πλούτο: νερό και υπόγειους υδροφορείς, καθαρές και ζωντανές θάλασσες, δάση, λιβάδια, καθαρό αέρα, μνημεία πολιτισμού.

Πάγια θέση του WWF είναι πως πρέπει άμεσα να σταματήσει οποιοσδήποτε σχεδιασμός για νέες εξορύξεις πετρελαίων. Ειδικά στη Μεσόγειο, θάλασσα με εξαιρετικής σημασίας οικολογική αξία, προτεραιότητα πρέπει να είναι η προστασία των οικοσυστημάτων και των φυσικών πόρων, και βέβαια της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ειδικά όσον αφορά τα πολυθρυλούμενα δημόσια έσοδα, κανένα οικονομικό όφελος δεν θα έπρεπε να είναι αρκετό ώστε ένας πολιτικός ηγέτης να θέσει σε κίνδυνο μια τόσο σημαντική περιοχή.

Οι αρχικοί ονειροπόλοι ισχυρισμοί για συνολικά 150 δισεκατομμύρια ευρώ σε βάθος 30ετίας από όλες τις παραχωρήσεις, κάποια στιγμή προσγειώθηκαν στα περίπου 15-18 δισεκατομμύρια για τα τρία πιο «ώριμα» οικόπεδα.

Ειδικά η σύμβαση παραχώρησης χερσαίων περιοχών στα Ιωάννινα προβλέπει ετήσιο μίσθωμα «από το Μισθωτή στο Δηµόσιο, το οποίο «κατ’ επιλογή του τελευταίου δύναται να καταβάλλεται είτε σε χρήµα είτε σε είδος (εκ της παραγωγής)». Επίσης, με βάση τον ν. 4300/2014, οι σε χρήμα στρεμματικές αποζημιώσεις που δεσμεύεται η εταιρεία να καταβάλει στο ελληνικό δημόσιο κατά το στάδιο της έρευνας είναι 10 ευρώ ετησίως ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο της συμβατικής περιοχής και 15 ευρώ ετησίως ανά τ.χλμ στη δεύτερη φάση ερευνών. Για τη φάση της εκμετάλλευσης, δηλαδή της εξόρυξης των ρυπογόνων υδρογονανθράκων, το τίμημα θα ανέρχεται στα 200 ευρώ ανά τ.χλμ[1]. Στα Ιωάννινα, η συμβατική περιοχή είναι 4.200 τ.χλμ. 840.000 ευρώ δηλαδή το συνολικό μίσθωμα, το οποίο μπορεί να αποπληρωθεί σε ‘είδος’, αν αυτό επιλέξει η μισθώτρια εταιρεία. Πρόσθετα οικονομικό στοιχείο αποτελεί η δύσκολα προβλέψιμη φορολόγηση του εισοδήματος με 20% συν περιφερειακό φόρο 5%.

Η ενέργεια αποτελεί ζωτική ανάγκη και όχι είδος πολυτελείας για τις σύγχρονες κοινωνίες. Αυτή η ανάγκη μπορεί κάλλιστα να ικανοποιηθεί με καθαρές τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, δίχως εκπομπές ρύπων και αερίων του θερμοκηπίου, δίχως κινδύνους για ατύχημα και θανάτους, δίχως ρύπανση. Η προσκόλληση στα ορυκτά καύσιμα είναι για όλους αρρώστια με μεγάλο περιβαλλοντικό κόστος.

ΠΗΓΗ: wwf.gr

Νέα των Περιβαλλοντικών Συλλόγων του Κορινθιακού

Ο ΚΑΙΡΟΣ ΣΤΟΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ

Καιρός σήμερα και πρόγνωση καιρού για κάθε περιοχή

Κοινωνικη δικτυωση