Μακελεύοντας κατάκοπα τρυγόνια
της Μαριάνθης Πλέσσα*
Στη μνήμη του πατέρα μου
Το κυνήγι υπήρξε αρχικά, μαζί με τη συλλογή καρπών κάθε είδους, τρόπος εξασφάλισης της τροφής, παρέχοντας στον οργανισμό του ανθρώπου τις αναγκαίες βιταμίνες και πρωτεΐνες. Εν συνεχεία, ο προσπορισμός από το κυνήγι έγινε συνοδευτικό διατροφικό έδεσμα που δε συνδέεται με την επιβίωση αλλά με τη γεύση, το χόμπι, ακόμα και την επίδειξη.
Το κυνήγι σήμερα είναι μία επιτρεπόμενη δραστηριότητα που διέπεται από συγκεκριμένη νομοθεσία και ελέγχεται από φορείς και εργαζόμενους όπως οι κυνηγετικοί σύλλογοι και οι θηροφύλακες.
Στο κυνήγι, εκτός από τους γραπτούς νόμους που η παράβασή τους επισύρει την τιμωρία, πρέπει να τηρούνται και άγραφοι ηθικοί νόμοι έτσι ώστε να δικαιολογείται και η παρουσία της λογικής στον εγκέφαλο του ανθρώπου. Και οι λόγοι είναι δύο: α. επειδή ο κυνηγός δεν αμύνεται αλλά επιτίθεται και στο στόχαστρό του δε βρίσκεται εχθρός αλλά φίλος και β. επειδή ο στόχος (ο φίλος δηλαδή) είναι εντελώς ανυπεράσπιστος μπροστά στο βόλι του κυνηγού. Αν ο άνθρωπος είναι από μόνος του ικανός να τιμήσει αυτούς τους βασικούς ηθικούς νόμους δεν έχει ανάγκη από τη γραπτή νομοθεσία και αν η νομοθεσία τηρείται μόνο με το φόβο της τιμωρίας τότε χάνει την αξία της.
Κυνηγοί, συνομήλικοι του πατέρα μου έφευγαν για κυνήγι στο νησί που ονομάζεται Στροφάδες, τα Στροφάδια, όπως τα λέμε εμείς. Πολλοί κυνηγοί –οι λεγόμενοι ντουφεκάδες– πήγαιναν εκεί από την Παρασκευή το μεσημέρι ως την Κυριακή το βράδυ. Το Λιμεναρχείο δεν εκτελούσε περιπολίες τα Σαββατοκύριακα και ήταν κοινό μυστικό ότι για πολλά χρόνια μέσα στις δεκαετίες του 1990 & 2000 αυτοί οι λεβέντες κυνηγοί μαζεύονταν 5-10 μαζί, μοιράζονταν τα έξοδα για ένα σκάφος και τα καύσιμά του, έπαιρναν προμήθειες για τρεις μέρες και πήγαιναν εκεί και αποδεκάτιζαν μαζικά τα πουλάκια που έφταναν το φθινόπωρο από τη Ρωσία εκτελώντας την τελευταία στάση της διαδρομής τους προς την Αφρική όπου και ξεχειμωνιάζουν. Ομοίως, η πρώτη στάση τους την άνοιξη, που ακολουθούν την αντίθετη διαδρομή πηγαίνοντας στους τόπους αναπαραγωγής τους στη βόρεια Ευρώπη, γινόταν η ευκαιρία για ένα δεύτερο μακελειό τους.
Το κύριο θύμα που υπέστη αυτήν την άνανδρη συμπεριφορά είναι το τρυγόνι (Streptopelia turtur). Για να παραφράσουμε λίγο τη φράση «Το τρυγόνι αν είχε φωνή [σημ. εννοεί ανθρώπινη], θα φώναζε ‘‘βοήθεια’’» [https://dasarxeio.com/2015/05/06/21370/]: Αν ο άνθρωπος είχε επίγνωση, σεβασμό και αγάπη για το οικοσύστημα, ούτε το τρυγόνι, ούτε κανένα άλλο είδος δε θα χρειαζότανε βοήθεια.
Δεν είναι πολύ άστοχο να χρησιμοποιείται ο όρος γενοκτονία, δεδομένου ότι ο πληθυσμός του τρυγονιού μειώθηκε δραστικά και ότι το μαζικό έγκλημα –που δε συνέβαινε τυχαία καθώς κάθε ένας από τους ντουφεκάδες που συμμετείχε σε αυτές τις αποστολές θανάτου είχε πλήρη συνείδηση της εγκληματικής του πράξης– συνέβαλε σε αυτήν τη μείωση. Έβλεπαν τα πουλάκια να έρχονται κατάκοπα, από χιλιάδες ώρες πτήσης, πεινασμένα και διψασμένα να κατεβαίνουν σα στραβάδια ημιλιπόθυμα στα Στροφάδια, σχεδόν να κουτρουβαλούν στον αέρα τα τελευταία μέτρα της προσγείωσης, για να ξαποστάσουν 2-3 μέρες και να ανακτήσουν δυνάμεις για να ξαναφύγουν για τον προορισμό τους κι αντί να τα θαυμάσουν για την πτητική τους δεινότητα, τη συλλογικότητά τους, την εγγεγραμμένη γνώση τους στη μετεωρολογία, τη γεωγραφία, τη χάραξη αεροδιαδρόμων μιλίων, την αντοχή τους στη στέρηση θρέψης και ενυδάτωσης, όπως και στα τοπικά καιρικά φαινόμενα που αντιμετώπισαν στο δρόμο, κάποιες φορές μεσοπέλαγα, έχοντας διασχίσει χωρίς στάση ως και 3 χιλιάδες χιλιόμετρα πάνω από τη θάλασσα, είχαν την ανδρεία να σηκώνουν τα όπλα τους και να τα φονεύουν μαζικά κι ύστερα να γυρνούν στο καφενείο της γειτονιάς και να περηφανεύονται για τα ανδραγαθήματά τους: έφερα τόσα, σκότωσα τόσα, η γυναίκα μου έκανε τόσες μέρες να τα μαδήσει χαχαχά, γεμίσαμε τόσα ψυγεία, δώσαμε και στα παλιόγατα, πριν 3 μήνες είχα πάει κι ακόμα τρώμε, έριξα τόσα φυσίγγια, είχα πάρει το τάδε όπλο…
Ο καθένας άμα έχει λίγα λεφτά μπορεί να αγοράσει ένα όπλο κι ο καθένας μπορεί να σκοτώσει πάμπολλα πουλάκια όταν αφικνούνται τόσο πυκνά σε αριθμό που είναι σαν ένα σώμα και τόσο χαμηλά που σκοτεινιάζει ο ουρανός, ούτε σημάδι δε χρειάζεται να ξέρει.
* Η κ. Πλέσσα είναι κοινωνιολόγος & δασοκόμος
17/05/2025
ΠΗΓΗ: dasarxeio.com